Leptospirose (Ziekte van Weil, Modderkoorts, Melkerskoorts) is een wereldwijd voorkomende bacteriële zoönose. Er bestaan diverse pathogene serovars met verschillende specifieke gastheren. Transmissie vindt plaats via de urine van de gastheer, meestal muizen, ratten en runderen. Bij de mens kenmerkt de ziekte zich door koorts, malaise, spier- en gewrichtpijnen, fotofobie. Ook icterus, lever- en nierfunctiestoornissen en meningitis komen voor. Een belangrijk deel van de infecties in Nederland is in het buitenland opgelopen en geässocieerd met contact met open water. De diagnose wordt gesteld door het aantonen van Leptospira spp. zelf of antigenen daarvan, of specifieke antistoffen tegen Leptospira spp. De keuze van de diagnostische testen is mede afhankelijk van de ziekteduur. Bij een ziekteduur van 10 dagen of korter heeft een PCR op EDTA bloed, en/of urine de voorkeur. Eventueel kan een kweek worden ingezet op deze materialen. Voor het aanvragen van een kweek of PCR dient vooraf overlegd te worden met de dienstdoende viroloog in verband met specifieke afname- en transportcondities.
Daarnaast kan op de aanwezigheid van IgM antistoffen tegen Leptospira spp. worden getest. Dit gebeurt in het virologisch laboratorium middels de sneltest. Een positieve sneltest wordt standaard voor confirmatie dmv een ELISA en/of de microscopische agglutinatietest (MAT) doorgestuurd naar het Leptospirose referentielaboratorium te Amsterdam. Bij negatieve uitslagen en een blijvende verdenking op een recent doorgemaakte infectie moet overwogen worden de serologie na ongeveer 2 weken te herhalen.
Bij een ziekteduur van 11 dagen of langer dient alleen serologie te worden aangevraagd. Hiervoor is de sneltest die in het virologisch laboratorium wordt uitgevoerd geschikt. De sensitiviteit van serologie op serum afgenomen vanaf 11 dagen na het begin van de symptomen is hoog evenals de negatief voorspellende waarde. De sneltest kan eventueel in overleg met de dienstdoende viroloog cito worden uitgevoerd.