Beter en breder beeld van hartpatiënt

Ritmeverpleegkundigen kunnen sinds dinsdag 12 juli nog beter patiënten monitoren. Dat biedt de kans eerder in te grijpen wanneer iemands situatie verslechtert. Deze vooruitgang is te danken aan onder meer de acht bedside bewakingsmonitoren die in gebruik zijn genomen binnen de advanced hartfalen unit. Het gaat om patiënten bij wie de pompfunctie van het hart niet goed is of die een verhoogde kans hebben op een levensgevaarlijke kamerritmestoornis.

“De patiëntveiligheid is verbeterd, omdat we nu apparatuur hebben om de patiënt nog gerichter en gedetailleerder te volgen”, zegt Jeroen den Dubbelden. “We kunnen sneller anticiperen op eventuele achteruitgang van de patiënt”, vult Iris Werson aan. Beiden zijn senior ritmeverpleegkundigen. Beiden zijn ook ‘kartrekkers’ van de recente ontwikkelingen bij de advanced hartfalen unit.

Nauwlettend

Het is allemaal te doen om patiënten met hartfalen van wie de situatie (nog) niet zó ernstig is, dat zij zijn opgenomen op de corony care unit (CCU), oftewel de hartbewaking. Maar het is wel zaak hen nauwlettend in het oog te houden. Dat is een taak van de ritmeverpleegkundigen op de advanced hartfalen unit.

Eerder ingrijpen

Iris: “Een kenmerk van onze patiënten is dat snelle achteruitgang op de loer ligt. In korte tijd kan de toestand veranderen van redelijk naar slecht. Dat willen we snel kunnen constateren om vervolgens snel te kunnen ingrijpen. Hoe eerder je bijvoorbeeld ziet dat iemands zuurstofgehalte in het bloed rap afneemt, hoe eerder je zuurstof kunt toedienen.” Jeroen: “De patiënten op onze unit kunnen bijvoorbeeld last hebben van falen van het hart, waardoor het bloed minder goed wordt rondgepompt, met alle gevolgen van dien. Of ze hebben hartritmestoornissen of lopen het risico die te krijgen vanwege hun medicatie.”

Telemetriekastje

Tot voor kort konden de ritmeverpleegkundigen patiënten alleen maar monitoren met een telemetriekastje. Dit kastje, dat de patiënt om de nek draagt, had vijf kabels, zogeheten afleidingen. Iris: “Een telemetriekastje maakt voortdurend een elektrocardiogram (ECG), ook wel hartfilmpje genaamd. Zo hebben verpleegkundigen steeds zicht op het hartritme van de patiënt. Maar onze kastjes hadden twee minder sterke punten. Eén: de kwaliteit en betrouwbaarheid van de ECG’s waren niet zo goed als we wilden. Het systeem was eigenlijk wat verouderd, waardoor er een grotere kans was op storing. En twee: de kastjes waren aangesloten op een wifi-netwerk. Helaas is een wifi-netwerk niet altijd stabiel en viel weleens een signaal weg. Volgens de regels is dat toegestaan, maar wij vonden het niet wenselijk en wilden voor de meest kwetsbare patiënten kunnen overschakelen op een ander systeem.”

Breder beeld

Op 12 juli zijn flinke stappen voorwaarts gezet. Jeroen: “Patiënten dragen nu nieuwe telemetriekastjes. Die hebben zes in plaats van vijf afleidingen, zodat de ECG’s wel perfect zijn. Aan het eind van het jaar kunnen we met de nieuwe kastjes zelf ECG’s maken en hebben we bij de meeste patiënten geen ECG-kar meer nodig. Dit werkt veel efficiënter. Met één druk op de knop kun je een betrouwbaar hartfilmpje maken, in plaats van dat je hiervoor met een ECG-kar naar de patiënt moet rijden.” Iris: “We kunnen straks sneller de kamerritmestoornissen vangen op het ECG, zodat de verpleegkundige samen met de arts de ritmestoornis beter kan behandelen.”

Andere aanwinst

De nieuwe kastjes zijn ook aangesloten op wifi, maar dat geldt niet voor de andere aanwinst: acht bedside bewakingsmonitoren die zijn gekoppeld aan het gekabelde digitale netwerk én die een veel breder beeld van de patiënt geven dan een kastje. Jeroen: “We krijgen hiermee niet alleen een ECG te zien, maar ook de bloeddruk en saturatie (de ademhaling en de hoeveelheid zuurstof in het bloed, red.).” Iris: “De bewakingsmonitoren worden ingezet bij patiënten met het hoogste risico op verslechtering. Stel, iemand draagt een telemetriekastje en we zien dat zijn situatie snel verslechtert. Dan gaan we over op een vaste monitor om een nog beter beeld en continue bewaking te hebben, waardoor we de patiënt nog beter kunnen monitoren.”

Lang gekoesterde wens

Opmerkelijk detail: de bedside bewakingsmonitoren zijn tijdens de coronacrisis geschonken door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Iris: “VWS heeft monitoren verdeeld onder een aantal ziekenhuizen. Binnen het UMC Utrecht waren ze bestemd voor de IC, maar daar wordt gewerkt met een ander systeem, zodat ze naar de  advanced hartfalen unit gingen.” Jeroen: “Wij zijn er blij mee, het was een al langer gekoesterde wens om de patiëntveiligheid verder te verbeteren binnen onze unit.”

Bijzonder

Ongeveer 25 ritmeverpleegkundigen gaan werken met de bedside bewakingsmonitoren. In de komende periode worden zij geschoold door Jeroen. Bijzonder: anders dan collega’s op reguliere cardiologieafdelingen in algemene ziekenhuizen zijn deze verpleegkundigen in staat patiënten met een complex ziektebeeld te bewaken.

Centrum voor aangeboren hartafwijkingen

Het UMC Utrecht is gespecialiseerd in de zorg voor kinderen met een aangeboren hartafwijking. Het Centrum voor aangeboren hartafwijkingen staat onder meer bekend om ‘levensloopzorg’: patiënten kunnen er hun hele leven terecht bij hetzelfde team en op dezelfde plek. Dat begint al vóór de geboorte, wanneer het ongeboren kind samen met zijn of haar moeder wordt gezien, en gaat door na de bevalling, ook wanneer iemand volwassen is. Ons ziekenhuis wil dat mensen met een aangeboren hartafwijking een zo normaal mogelijk leven kunnen leiden en ondersteunt hen volop in elke levensfase. Sommigen worden gezien op de advanced hartfalen unit en worden daar in het vervolg dus extra goed gemonitord, evenals de andere patiënten.