“Werken op de ic is zo mooi omdat je daar het leven in zijn puurste vorm treft. Hij lijkt even stil te staan; de kwetsbare lijn tussen hoop en vrees.” Ivon Hogendoorn is senior verpleegkundige op de intensive care (ic) van het UMC Utrecht. De patiënt die zij niet vergeet is die jonge vrouw met een hersenbloeding.
“Op een middag in oktober, zo’n 5 jaar geleden, werd ze bij ons binnengebracht. Ik herinner me haar nog goed, juist omdat ze net iets ouder was dan ikzelf. Ze was die dag als toeschouwer, bij het sportveld van haar kinderen, in elkaar gezakt. Zomaar. Ja, ze had al een paar dagen last van hoofdpijn, maar wie heeft dat niet wel eens? Het bleek een hersenbloeding te zijn. Ze lag in coma.
Ze is niet meer bij bewustzijn gekomen. Al snel liet het hersenfilmpje geen signalen meer zien; ze was hersendood. Ik zie nog voor me hoe eerst haar man kwam en even later haar nog jonge kinderen werden gebracht. Huilen, schreeuwen, wanhoop. Na een paar uur besloten we de behandeling te stoppen. We konden medisch gezien niets meer doen. De zorg voor de familie gaat door. Hoewel ik mij altijd te kort voel schieten bij zo’n groot en onverwachts verlies. Je kunt er voor ze zijn en laten weten dat iedere emotie oké is, dat ze zich mogen laten gaan.
We maken hier vaker heftige situaties mee. Tegelijkertijd weet ik ook: als we patiënten hier niet kunnen helpen, kunnen ze het nergens. En je leert accepteren dat de dood bij het leven hoort. Het doet je beseffen dat je leeft. Dat je nú leeft.
Op de hbo-v-opleiding zei een docent dat je als verpleegkundige je eigen instrument moet proberen te worden. Daar kon ik indertijd niks mee. Inmiddels – vijftien jaar later – snap ik heel goed wat ze bedoelde. Met al je kennis en kunde weet je in een noodsituatie op de juiste manier te handelen en in verdrietige situaties juist goed te luisteren. Dat maakt het vak zo mooi; dat je verschillende kwaliteiten van jezelf kunt inzetten."
Deze vrouw heeft heel veel indruk op mij gemaakt, omdat ze midden in het leven stond, en er helemaal niet ziek uitzag. Voor haar gevoel was ze kerngezond. Dat maakte mij toen heel duidelijk: het kan zomaar afgelopen zijn. Stel niks uit, leef nu. Toen besloot ik ook de wereldreis – waar ik al zo lang de wens voor had – echt te gaan maken.
