Een betrekkelijk klein voorwerp dat een groot voordeel moet opleveren. Het UMC Utrecht wil onderzoeken of het mogelijk is een infuuspaal te ontwikkelen, waarbij de hele paal, met pompen en zakken eraan vast, eenvoudig overgezet kan worden. Naar schatting zou dit ophangmechanisme de verpleegkundigen in ons ziekenhuis dagelijks gezamenlijk voor vier uur werk uit handen nemen. Dat is tijd die zij extra zouden kunnen besteden aan hun eigenlijke werk. 

Dat de door hem genoemde uitdaging zou resulteren in een prijs, nee, dat had Pieter Bakker misschien niet kunnen vermoeden. Dat zijn signaal de opmaat zou zijn tot een mogelijke innovatie waarvoor onze raad van bestuur zich sterk wil maken, had de verpleegkundige hematologie waarschijnlijk evenmin verwacht. En toch is dat precies wat er is gebeurd tijdens en na Dutch Hacking Health, van donderdag 7 tot en met 9 juli in Utrecht. Gedurende dit jaarlijkse evenement bedenken zorgverleners, technici, ict’ers en anderen gezamenlijk oplossingen voor uitdagingen binnen de gezondheidszorg.

Innovatielab

Projectleider Mandy Lanting en verpleegkundig coördinator Joy-Ann Duursma zijn verbonden aan het Innovatielab van het UMC Utrecht. Zij willen in de komende tijd bijdragen aan de ontwikkeling van het product dat ‘oplossers’ hebben bedacht voor Pieters uitdaging. Waar gaat het precies om?

Mobiele infuuspaal

Mandy: “Veel patiënten op verpleegafdelingen hebben infuuspompen en -zakken nodig. Wanneer zij in bed liggen, zijn die bevestigd aan een paal die vastzit aan hun bed. Maar het UMC Utrecht moedigt patiënten aan veel te bewegen over de verpleegafdeling, omdat je bijvoorbeeld spiermassa verliest en conditioneel achteruitgaat als je te lang in bed ligt. Tijdens het verblijf búiten het bed zijn de infuuspompen en -zakken bevestigd aan een andere paal: een mobiele paal.”

Vast- en losmaken

Joy-Ann vult aan: “Soms krijgt een patiënt zorg op een andere plek in het ziekenhuis. Er moet bijvoorbeeld een opname worden gemaakt bij de afdeling radiologie of de patiënt heeft een afspraak met een arts. Dan maakt een verpleegkundige de infuuspompen en -zakken los van de mobiele infuuspaal en bevestigt die aan de paal van het bed, waarna een collega van patiëntenvervoer het bed met de patiënt erin naar de plaats van bestemming brengt. Komt de patiënt terug op de verpleegafdeling, dan maakt een verpleegkundige de pompen en zakken los om ze weer te bevestigen aan de mobiele infuuspaal.”

Bevoegd en bekwaam

Collega’s van patiëntenvervoer mogen dit bevestigingsmechanisme niet gebruiken. De reden: ze zouden dan de infuuspompen en -zakken aanraken. Dat is niet toegestaan, want dat maakt deel uit van een voorbehouden handeling: een handeling die je alleen mag doen als je erin geschoold bent. Verpleegkundigen zijn wél bevoegd en bekwaam in het omgaan met infuuspompen en -zakken.

Beter aansluiten

De bevestiging kost de verpleegkundige dertig seconden, het loskoppelen eveneens. Mandy: “Een grove schatting leert dat de verpleegkundigen in ons ziekenhuis hiermee dagelijks gezamenlijk vier uur bezig zijn. Die tijd besteden ze dus niet aan daadwerkelijke verpleegkundige handelingen.” De vraag van hematologieverpleegkundige Pieter aan deelnemers van Dutch Hacking Health was dan ook: hoe sluiten we de infuuspaal en het ziekenhuisbed beter op elkaar aan, zodat verpleegkundigen minder handelingen hoeven te verrichten bij het verplaatsen van een patiënt?

Handige toevoeging

Een team van oplossers liet zich inspireren door een haak die al op kleine schaal wordt gebruikt in het UMC Utrecht. Joy-Ann legt uit hoe de rol van verpleegkundigen zou verdwijnen uit het proces van bevestigen en losmaken. “Een collega van patiëntenvervoer plaatst de infuuspaal – mét pompen en zakken eraan – achter het bed. Daar zet hij of zij het bed een stukje omhoog, waarna de paal via het ophangsysteem automatisch aan het bed komt te hangen. De collega van patiëntenvervoer raakt pompen en zakken daarbij niet aan. Een voordeel van dit idee is dat de infuuspalen in het ziekenhuis niet hoeven te worden vervangen, maar dat het alleen nodig is een haak toe te voegen.”

Enthousiast

Het gepresenteerde prototype van het ophangsysteem was tijdens Dutch Hacking Health goed voor een extra, niet-officiële prijs. Bij monde van Remco van Lunteren heeft de raad van bestuur van het UMC Utrecht zich ook meteen enthousiast uitgelaten.

Van prototype naar product

Mandy: “Wij zijn ook blij, maar het is alom bekend dat de weg van prototype naar product en daadwerkelijke ingebruikname lang en hobbelig is en helaas niet altijd met succes wordt afgelegd. Dutch Hacking Health heeft duidelijk gemaakt dat in korte tijd een oplossing kon worden gevonden, maar nu is het tijd voor diepgang en onderzoek naar haalbaarheid. Wij gaan er alles aan doen om een product te ontwerpen dat voldoet aan de eisen voor een medisch hulpmiddel, dat de veiligheid waarborgt, dat goed is schoon te maken en dat voldoet aan de arbo-eisen. Hiervoor trekken wij als Innovatielab op met de afdeling medisch technologie en klinische fysica.” Joy-Ann: “Wij willen bijdragen aan de ontwikkeling van een ophangsysteem dat verpleegkundigen onnodig maakt in het vervoer van patiënten.”

Co-creatie

Een sterk punt van Dutch Hacking Health is volgens Mandy dat professionals uit verschillende sectoren zich samen buigen over een uitdaging uit de gezondheidszorg. Co-creatie heet dit. Mandy: “Het Innovatielab van het UMC Utrecht is begin dit jaar opgezet om verpleegkundigen te ondersteunen wanneer ze betere, veiligere en meer efficiënte zorg wensen op een bepaald vlak. Ook bij ons is een van de uitgangspunten is co-creatie hierbij de kans op succes vergroot. We brengen verpleegkundigen en technische collega’s uit het UMC Utrecht samen met bijvoorbeeld Hogeschool-studenten communicatie en mediadesign, industrieel productontwerp en werktuigbouwkunde.”

Ben jij verpleegkundige en kom je ook een uitdaging tegen? Meld het via innovatielab@umcutrecht.nl.