Het is al mogelijk: het hart zoveel mogelijk repareren met respect voor het lichaam. Willem Suyker herstelde hartkleppen met een robot, een minimaal invasieve techniek die hij als eerste in Nederland toepaste. Regeneratie is moeilijker, maar ook dat onderzoeksgebied is volop in ontwikkeling.
“Regeneratieve geneeskunde en chirurgie vind ik op dit moment bijzonder interessant”, zegt Willem Suyker, afdelingshoofd cardiothoracale chirurgie. “Het zou geweldig zijn als we het zelfherstellend vermogen van een lichaam kunnen activeren. Bijvoorbeeld door afgestorven hartspierweefsel te laten aangroeien. Er zijn aanwijzingen dat dit mogelijk moet zijn, maar er is veel onderzoek nodig om erachter te komen hoe precies.
Geprinte hartspiercellen
Het nieuwste in de regeneratieve research is het ‘organ-on-a-chip’. Ik ben natuurlijk vooral geïnteresseerd in het heart-on-a-chip. Dat is een chip van een paar vierkante millimeter, waarop hartspiercellen van een patiënt zijn geprint: een piepklein driedimensionaal stukje hartweefsel. Op die manier kun je veel experimenten uitvoeren, want de chips zijn relatief gemakkelijk te maken. Een vloeistof in de chip zorgt ervoor dat de stoffen die wij toevoegen het kweekweefsel bereiken. Wat gebeurt er, als we welk lichaamseigen – potentieel zelfherstellend – stofje op het hartweefsel loslaten? Uiteindelijk willen we de lichaamseigen stoffen vinden die een hart kunnen repareren.
Minder dierproeven
Het heart-on-a-chip is dus een middel om de complexe menselijke regeneratieve processen te ontrafelen. Van daaruit kunnen we dan hopelijk therapieën ontwikkelen. Het zou bijvoorbeeld ideaal zijn als mensen met een steunhart deze uiteindelijk niet meer nodig hebben, omdat de geregenereerde of nieuw aangegroeide hartspiercellen hun hartfunctie voldoende verbeteren. Maar dat is nog toekomstmuziek. Voorlopig werken we hard aan de noodzakelijke research. Ook heel mooi: bij deze onderzoeksmethode hoef je veel minder dierproeven te doen. Dat is niet alleen humaner, maar ook sneller en goedkoper.”
Verder lezen?
Lees meer over hart- en vaatziekten umcu
