Het Erasmus MC en UMC Utrecht behandelen patiënten met een vorm van leverkanker – hepatocellulair carcinoom (HCC) – voor het eerst met radioactieve holmium bolletjes. Hierbij worden miniscule radioactieve stoffen via de leverslagader rechtstreeks in de lever gebracht. Hierdoor wordt een tumor gericht behandeld zonder omliggend gezond leverweefsel aan te tasten. Naar verwachting neemt de overlevingskans voor patiënten hierdoor toe en verbetert hun kwaliteit van leven. 

De levensverwachting van patiënten met HCC is kort en hun leven vaak van slechte kwaliteit. Er zijn weinig behandelmogelijkheden voor de ziekte. Bovendien is het grote probleem bij de huidige behandelingen dat ook het gezonde leverweefsel wordt beschadigd. Dit is voor HCC-patiënten extra nadelig omdat ze vaak door een chronische leverziekte al geen goede leverfunctie hebben.

Persoonlijk behandelplan

De behandeling met de holmium bolletjes gebeurt door middel van radio-embolisatie. Bij radio-embolisatie wordt een slangetje via de lies in een bloedvat gebracht. Het slangetje wordt vervolgens opgeschoven tot in de leverslagader. Daarna worden radioactieve holmium bolletjes via het slangetje rechtstreeks in de lever gespoten. De bolletjes lopen vast in de kleine bloedvaten rond de tumoren en bestralen deze daardoor plaatselijk. De tumoren krimpen of verdwijnen. Het omringende gezonde leverweefsel blijft grotendeels gespaard.

Een dergelijke behandeling is nu al mogelijk met yttrium bolletjes. Deze bolletjes kun je echter niet goed op beeld zien waardoor het lastig te bepalen is hoeveel bolletjes noodzakelijk zijn. Alle patiënten worden daardoor behandeld met min of meer dezelfde dosis. De grote winst met de holmium bolletjes is dan ook dat ze zichtbaar blijven waardoor het mogelijk is om een kleine testdosis holmium bolletjes te geven voorafgaand aan de eigenlijke behandeling. De nucleair geneeskundige ziet waar de bolletjes heen gaan op basis van de beelden en met die informatie maakt hij een persoonlijk behandelplan.

Europees keurmerk

Deze nieuwe behandeling is een innovatie die binnen een samenwerking tussen universiteiten en het bedrijfsleven is ontwikkeld en nu beschikbaar komt voor patiënten in Nederland met primaire leverkanker. Dat zijn per jaar zo’n 800 patiënten. Ook in het buitenland is interesse voor de behandeling. In Zuid-Amerika en Azië is primaire leverkanker een belangrijke doodsoorzaak, omdat hepatitis en alcoholmisbruik, dat leverkanker kan veroorzaken, relatief veel voorkomt. De gebruikte radioactieve holmium bolletjes zijn in het UMC Utrecht ontwikkeld en hebben inmiddels een Europees keurmerk. Het onderzoek wordt gesteund door het KWF Kankerbestrijding.

Verder lezen?

Lees meer over leverkanker op umcutrecht.nl