“Een beetje intelligent mens beschikt tegenwoordig over de kennis om bewuste keuzes te maken.” Voor oogarts en netvlieschirurg Redmer van Leeuwen was duurzaamheid altijd al belangrijk. Door de huidige klimaatverandering handelt hij vastbesloten en vanuit pure noodzaak. Als groene zorgprofessional wordt regelmatig naar zijn visie op duurzaamheid gevraagd. Ook in deze zomerserie kunnen we niet om hem heen en deelt hij openhartig wat hem beweegt.

Keuzes maken

Redmer: “Ik maak al tientallen jaren bewuste keuzes. Doe ik iets wel, of juist niet. Meestal is dat geen opoffering. De argumenten voor die keuzes zijn onweerlegbaar. En de gevolgen van onze keuzes zijn vandaag zichtbaar. Kijk naar het weer, kijk naar het journaal. Negeer je de signalen, dan is dat wat mij betreft een teken van zwakte. Deze tijd vormt het kantelpunt, voor het algemeen belang en toekomstige generaties. Wíj moeten het goede voorbeeld geven.” 

Vegetarisch eten

Binnen zijn beroepsgroep krijgt Redmer veel steunbetuigingen als het gaat over duurzamer leven. Duurzaam denken is nog geen duurzaam doen. Het stelt hem teleur als hij vakgenoten tijdens een congres massaal vlees ziet eten. “Ik eet al 25 jaar vegetarisch, wat echt prima is. In gezelschap misschien even ongemakkelijk. Maar wie gewoon durft en doet, krijgt leuke reacties. Er zijn steeds meer alternatieven voorhanden, zelfs voor de zomerbarbecue. En incidenteel vlees kopen bij de biologische slager is natuurlijk prima.”

Niet vliegen

Redmer zet zijn bevlogenheid ook om in actie wat betreft vliegen: “Dit onderwerp is misschien wat lastiger, omdat de verleiding natuurlijk groot is om de wereld over te reizen. We hebben het geld en de mogelijkheden.” Hij voegt er eerlijk aan toe: “Ik heb ook in Amerika gestudeerd en gewerkt. Maar ik heb mijn gedrag met volle overtuiging aangepast. Een vakantie in Thailand vind ik echt niet meer kunnen. Word ik voor een congres gevraagd ver hier vandaan? Dan ga ik niet. Er zijn genoeg interessante congressen die met de trein bereikbaar zijn. Mijn CO2-budget is op. Ik laat graag nog wat over voor volgende generaties.”

Duurzaam samenwerken

Het onlangs verschenen adviesrapport van de KNAW kan meer mensen wakker schudden. Een van de conclusies is dat als de klimaatverandering, het verlies van biodiversiteit en andere wereldwijde milieuveranderingen in hetzelfde tempo doorgaan, de pijlers onder de menselijke gezondheid ernstig in gevaar komen. Redmer: “Het welzijn van patiënten is de essentie van ons werk. De uitdaging zit in het vinden van een balans tussen doelmatige zorgverlening en minimale schade aan het milieu. Als academisch centrum doen we zeker ons best, maar het moet veel beter. Ook mijn vakgebied, de oogheelkunde, probeer ik duurzamer te maken. Waar mogelijk verzorgen we consulten via beeldbellen. Zo beoordelen we steeds vaker via een intake op afstand of een bezoek naar het UMC Utrecht wel nodig is. Dat scheelt tijd en kosten voor alle betrokkenen, en verduurzaamt onze zorg.”

Redmer inspireert collega’s om duurzaamheid in praktijk te brengen: “Wees kritisch. Bedenk of je iets per se nodigt hebt. Of het iets toevoegt. Wees je ervan bewust dat alles wat we doen, geld kost en afval produceert. En merk je dat iets duurzamer kan, doe daar dan iets mee. Schrijf het op en deel het met collega's. Daar kun je morgen mee beginnen. Laten we duurzaamheid mainstream maken.”