Minder neusmaagsondes vervangen door R-Key

De patiënt heeft er last van, voor verpleegkundigen kost het tijd en geld: het loskoppelen van een neusmaagsonde van de sondevoedingslijn. Dat kan beter, vond kinderverpleegkundige Roy Haze van het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ). Samen met een student Industrieel Product Ontwerp, het Innovatielab en de Medische Technologie en Klinische Fysica (MTKF) maakte hij de R-Key. Een handig steeksleuteltje dat het loskoppelen aanzienlijk vereenvoudigt. Een mooi succes, voor patiënt én zorgverlener.

De R-Key is een klein steeksleuteltje van kunststof. Voor zorgverleners makkelijk mee te nemen, hygiënisch en met succes getest op de verpleegafdelingen van het WKZ. Roy: “Mijn collega’s zijn enthousiast, het maakt hun werk makkelijker en het bespaart tijd. Maar misschien nog wel belangrijker: de sonde hoeft niet onnodig verwisseld te worden.“

Aangekoekte sondelijnen krijg je niet los

Wat was nu eigenlijk het probleem? Patiënten krijgen een sonde als zij niet zelf kunnen eten of drinken. Dit slangetje is een belangrijk hulpmiddel en loopt van de neus via de slokdarm naar de maag of darm, zo krijgen patiënten de voeding die zij nodig hebben. Een verpleegkundige koppelt de sonde dagelijks los van het voedingssysteem, om de zak voeding te vervangen, medicatie te geven of om de patiënt vrijheid te geven om rond te lopen. “Het komt regelmatig voor dat we de sonde niet loskrijgen van het voedingssysteem. Er is dan waarschijnlijk voeding ‘aangekoekt’ tussen de schroefverbinding of deze is te stevig aangedraaid. We gebruiken dan een medische tang, een kocher, om het los te krijgen, maar daardoor gaat de sondelijn snel kapot. Een beschadigde sondelijn moet vervangen worden, terwijl deze normaal gesproken vier tot zes weken mag blijven zitten”, zegt Roy.

Angst en paniek bij een kind

Het inbrengen van zo'n sonde is vervelend voor de (kleine) patiënt. “Ik zie vaak al de angst in de ogen van een kind als ik in de buurt van de sonde kom. Het plaatsen is namelijk heel ongemakkelijk en vervelend: je schuift het slangetje langzaam door de neus, via de keel naar de maag. Dan moeten ze het slangetje doorslikken. Het veroorzaakt vaak angst en paniek. Dit onnodig vervangen willen we allemaal graag voorkomen”, aldus Roy. De R-Key helpt om de sondevoedingslijn van de neusmaagsonde zonder problemen open te draaien. Zonder dat de lijn kapotgaat en vroegtijdig vervangen moet worden.

Idee vader van een hartekind

Het idee van de R-Key ontstond bij de vader van een hartekind. Dit kindje kreeg thuis sondevoeding en zij ervaarden vaak problemen hiermee. De vader bedacht een steeksleuteltje van metaal, waarmee hij de sondelijn makkelijk en snel zelf kon verwisselen. Met dit idee is Roy enkele jaren later verdergegaan met hulp van Bart Idsinga, de zoon van één van zijn collega's, die ging starten aan de opleiding Industrieel Product Ontwerp. Samen ontwikkelden zij een aantal 3D-ontwerpen en vroegen daarna hulp van het Innovatielab.  Roy: “Het Innovatielab hielp met het prototype verbeteren, protocollen, hygiëne en hoe het echt ‘in huis’ te brengen. Ook werd een ontwerper van de MTKF nauw betrokken om tot het uiteindelijke product te komen.”