Heb je klachten die op een lichte of zware herseninfarct kunnen duiden, aarzel niet, maar schakel direct hulp in. De Hersenstichting roept mensen op het ziekenhuis niet te mijden vanwege de COVID-19-crisis. Het UMC Utrecht sluit zich aan bij die oproep. Neuroloog Ynte Ruigrok: “Dit gaat echt om aandoeningen die niet kunnen wachten”.

Een plotseling scheef hangende mond, niet uit je woorden kunnen komen of niet kunnen bewegen van een lichaamshelft: het kunnen symptomen zijn van een beroerte. Veel mensen met deze symptomen blijken op dit moment hun huisarts of neuroloog te mijden, omdat ze bang zijn om besmet te raken met het coronavirus of om de specialist niet extra te belasten. Dat stelt de Hersenstichting in haar oproep. Bij sommige specialisten is het aantal patiënten dat zich met klachten meldt met meer dan de helft afgenomen. “Dit is gevaarlijk en onnodig gedrag”, zegt Jennifer Huizer, directeur van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie. Vooral de daling in het aantal patiënten met een herseninfarct, TIA of hersenbloeding noemt ze zorgwekkend.

Plotselinge hersenaandoening

Ook het UMC Utrecht ziet een duidelijke afname in het aantal patiënten, alhoewel dat nu wel weer begint aan te trekken. Neuroloog Ynte Ruigrok kan met name de afname van patiënten met een ernstig herseninfarct niet verklaren. “Als je door een plotselinge hersenaandoening bijvoorbeeld ineens niet meer kan praten en aan één kant volledig verlamd bent, kan ik me niet goed voorstellen dat je geen hulp inschakelt. Toch zien we ook een afname van die patiënten.”

Bij een lichtere vorm – bijvoorbeeld een TIA - kan Ynte het zich beter voorstellen, maar raadt dat toch ernstig af. “Als je bijvoorbeeld tijdelijke uitvalverschijnselen hebt, maar je daarna weer goed voelt, denken sommigen misschien dat ze na de coronacrisis wel eens langs de huisarts gaan. Ook kan het zijn dat huisartsen zulke patiënten minder snel naar een ziekenhuis doorverwijzen. Dat ze hen bijvoorbeeld alleen een bloedverdunner voorschrijven.”

Gevaarlijke situatie

Een gevaarlijke situatie, vindt Ynte. “Niets doen is sowieso een risico. Een TIA kan namelijk een voorbode zijn voor een herseninfarct met blijvende schade.” Ook zonder aanvullend onderzoek alleen een bloedverdunner voorschrijven, is niet de bedoeling. “Deze behandeling kan voldoende zijn. Maar er kan ook sprake zijn van bijvoorbeeld een vernauwing van de halsslagader. Dan kan snel een operatie nodig zijn om de kans op een herseninfarct te verkleinen.”

Minder acuut

Ook bestaande patiënten die bijvoorbeeld voor een controlescan naar het ziekenhuis moeten komen, laten het soms afweten. Niet handig, volgens Ynte. “Wij bespreken met al onze patiënten of zo’n controlescan op dit moment noodzakelijk is, of dat die wel even kan wachten. In eerste instantie hebben we, aan het begin van de coronacrisis, alle niet-acute zorg in overleg met onze patiënten uitgesteld. Maar ook die minder-acute zorg kan op een gegeven moment acuut worden. Inmiddels zijn wij ook weer in de gelegenheid om die minder-acute zorg te bieden.” Zij raadt bestaande patiënten aan niet op eigen houtje een afspraak te annuleren. “Overleg altijd met je arts hierover.”

Huiverig

Ynte merkt wel dat sommige patiënten huiverig zijn om naar het UMC Utrecht te komen. “Sommigen vertellen me bang te zijn voor een coronabesmetting in het ziekenhuis. Dat begrijp ik natuurlijk. Ik leg ze uit dat we alle mogelijke maatregelen nemen om ook niet-coronapatiënten veilige zorg te kunnen geven. Bovendien vertel ik hen dat het met bepaalde aandoeningen veel gevaarlijker is om niet naar het ziekenhuis te komen.”

Inmiddels ziet ze het aantal patiënten weer toenemen. Dat komt overeen met het landelijke beeld. “Maar we zitten nog niet op het oude niveau. Er moeten dus nog mensen zijn die wel klachten hebben, maar zich niet melden. Niks doen is te gevaarlijk, schakel hulp in.”