Zorg die past bij de patiënt door 5 korte vragen

Zorgverleners in het UMC Utrecht leren hun patiënten graag kennen. Als patiënt, maar ook als persoon. Want alleen door te weten wat patiënten belangrijk vinden, kunnen zij samen bespreken welke behandeling het beste bij hen past. Cardio-anesthesioloog Anna Craenen vertelt over de vragenlijst ‘Wij leren u graag kennen’ die zij gebruikt om het gesprek met haar patiënten te starten.

“Het gebeurt nog te vaak dat we als zorgverlener betrokken zijn bij zorg die niet bijdraagt aan de kwaliteit van leven van de patiënt”, vertelt cardio-anesthesioloog Anna Craenen van het UMC Utrecht. “Daarom zijn we met een nieuwe aanpak begonnen met patiënten die komen voor cardiochirurgie. Het gebruik van de vragenlijst ‘Wij leren u graag kennen’ is hier een belangrijk onderdeel van.”    

Vragenlijst over wat iemand belangrijk vindt  

Door thuis alvast deze korte vragenlijst (vijf vragen) in te vullen via het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht, kunnen patiënten iets over zichzelf vertellen. Bijvoorbeeld over welke mensen voor iemand belangrijk zijn en wat iemand belangrijk vindt om te kunnen blijven doen.

Over de vragenlijst

Als cardio-anesthesioloog gebruikt Anna deze ingevulde vragenlijsten als opening van het gesprek met haar patiënten op de polikliniek Anesthesiologie. “Ik denk vaak: we gaan nu best een ingrijpende ingreep doen bij deze patiënt, sluit dit eigenlijk wel aan bij het leven van de patiënt? Dan lees ik in de vragenlijst bij ‘Wat vindt u belangrijk’ bijvoorbeeld: fietsen en familie. Daar vraag ik dan op door. Bijvoorbeeld of de patiënt graag weer snel wil fietsen na de ingrijpende ingreep, of welke ondersteuning van familie de patiënt prettig zou vinden bij het herstel.” 

Zo ontstond een mooi gesprek 

Zo kwam een 78-jarige man op de polikliniek Anesthesie voor een screening voor een bypass- of omleidingsoperatie van de kransslagaders. Anna: “Medisch gezien kwam deze meneer hiervoor in aanmerking. Hij had de ‘Wij leren u graag kennen-vragenlijst' ingevuld. Op basis van zijn antwoorden ontstond een mooi gesprek. De man bleek mantelzorger van zijn vrouw en zag erg op tegen het herstel van de ingreep en zes weken niet mogen autorijden. Een minder ingrijpende dotterprocedure heeft een vlotter herstel en zou voor de privésituatie van de patiënt veel voordelen hebben.”  
   
Na overleg met de cardiochirurg en de interventie-cardioloog werd samen met de patiënt voor een dotterprocedure gekozen. “Als we de privésituatie van deze patiënt niet hadden besproken aan de hand van de ‘Wij leren u graag kennen-vragenlijst', dan was deze patiënt goedgekeurd voor chirurgie. Terwijl dit, in deze omstandigheden, niet de ideale behandeling was voor deze patiënt”, aldus Anna.   

Enorm stimulerend om door te gaan 

Zo begeleiden Anna en haar collega’s patiënten bij het maken van keuzes en helpen zij behandelingen te bieden die echt aansluiten bij de waarden en voorkeuren van patiënten. “Om te bepalen of een medische richtlijn daadwerkelijk aansluit bij de individuele patiënt en diens welzijn en levenskwaliteit, moet je als zorgverlener echt doorvragen. De vragenlijst helpt ons om eerlijk dat gesprek aan te gaan. Soms kies je dan samen voor een behandeling die afwijkt van het protocol. Dat kan ik als anesthesioloog natuurlijk nooit zelf beslissen, altijd samen met de chirurg. Maar we merken dat deze aanpak werkt. Dat is enorm stimulerend om door te gaan”, aldus Anna.         

Nieuwe poli voor uitgebreid gesprek 

Waar het team klein is begonnen met patiënten die komen voor cardiochirurgie, wil het deze benadering ook uitbreiden naar patiënten van andere specialismen. Anna: “Op dit moment werken we aan een poli waar we de tijd kunnen nemen om uitgebreid te spreken met patiënten bij wie we inschatten dat een ingrijpende behandelingen niet meer zal bijdragen aan (volledig) herstel. Het is daarvoor belangrijk om te weten wat de behandelwensen en -grenzen van een patiënt zijn. De "Wij leren u graag kennen" vragen zijn een goede ingang om een inschatting te kunnen maken.”