Kunstmatige Inseminatie met Donorzaad (KID)

U gaat starten met een inseminatie behandeling met donorzaad. In deze folder vindt u belangrijke informatie over allerlei aspecten rondom de behandeling. 

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Foliumzuur

Iedere vrouw die zwanger wil worden wordt geadviseerd om dagelijks extra foliumzuur te gaan slikken. Vrouwen die voldoende foliumzuur gebruiken, hebben een kleinere kans om een kind te krijgen met een open rug of een andere afwijking aan de neuraalbuis. Vanuit de neurale buis groeien de hersenen en het ruggenmerg. Deze buis sluit zich in de vierde week na de bevruchting. Wanneer dit niet goed gebeurt, blijft er een opening bestaan waardoor het ruggenmerg in open verbinding staat met de buitenwereld. Het slikken van foliumzuur is geen garantie dat uw kind deze aandoening niet krijgt, maar helpt dit risico wel te verkleinen.

Het advies is om vanaf vier weken vóór de bevruchting tot acht weken ná de bevruchting dagelijks 0,4 of 0,5 milligram foliumzuur te slikken. Wanneer een gewenste zwangerschap langer op zich laat wachten is het advies om foliumzuur te blijven gebruiken.

Eisprong of ovulatie

Per menstruatiecyclus komt er in één van de eierstokken een eicel tot rijping. Deze eicel zit in een klein vocht- of eiblaasje (follikel) wat langzaam groeit. De ovulatie of eisprong is het moment waarop het eiblaasje springt en het eitje vrijkomt. Dit eitje wordt opgevangen door de eileider, waar het bevrucht kan worden en vervolgens naar de baarmoeder kan worden getransporteerd. Het hormoon dat de rijping van de eicel en het eiblaasje beïnvloedt is het Luteïniserend Hormoon (LH).

Ovulatietesten

U kunt de eisprong bepalen m.b.v. ovulatietesten. Deze ovulatietesten meten de hoogte van het Luteïniserend Hormoon (LH). Een positieve ovulatietest wil niet zeggen dat u dan ook een eisprong heeft, maar het betekent dat u een LH-piek heeft. De eisprong is ongeveer 36 uur na de LH-piek. De eicel kan tot 24 uur na de eisprong worden bevrucht. Als de eicel niet wordt bevrucht, wordt de binnenlaag van de baarmoeder afgestoten en begint de menstruatie. Dit is het begin van de volgende menstruatiecyclus.

Er zijn verschillende soorten betrouwbare ovulatietesten te koop bij bijvoorbeeld de drogist of online.

Dipstick: een methode met een teststaafje met daarop een aantal vierkantjes die iets dikker zijn. U plast in een potje en vervolgens dipt u de stick in de urine. U wacht tien tot vijftien minuten, daarna kunt u zien of de vierkantjes verkleurd zijn. In de handleiding staat welke kleur ze worden als u een LH-piek heeft.

Midstream ovulatietest: een methode waarbij u plast over het teststaafje, en na tien tot vijftien minuten kunt u het resultaat aflezen. De LH-piek is te zien als een extra streepje of plusje in het scherm.

Midstream ovulatietest digitaal: een digitale test waarbij u een smiley in het scherm ziet bij de LH-piek. 

In de bijsluiter van de door u gekozen ovulatietest staat of u moet testen met de eerste of tweede ochtendurine. Dit kan per test verschillen. De ovulatietesten worden niet vergoed door de verzekering. De digitale methodes zijn duurder maar duidelijker en gemakkelijker te gebruiken.

Het is ook mogelijk om de LH-piek te meten in het bloed. Hiervoor moet u vanaf een afgesproken dag dagelijks naar het ziekenhuis komen voor bloedafnames tot de LH-piek is bereikt. Bloedafname voor LH-bepaling kan alleen in overleg met de arts.

Kosten van een KID-behandeling

Sinds 2020 wordt KID bij alleenstaande vrouwen en lesbische paren, zonder medische oorzaak voor onvruchtbaarheid, niet meer vergoed vanuit de zorgverzekering. Het Ministerie van VWS heeft besloten dat KID-behandelingen bij vrouwen zonder mannelijke partner voortaan vergoed worden vanuit een subsidieregeling. Meer informatie is te vinden op: https://wetten.overheid.nl/BWBR0042891/2020-03-27

Kans op zwangerschap bij een KID-behandeling

De kans op een zwangerschap bedraagt per inseminatie ongeveer tien procent. Vaak zijn er dus meerdere behandelingen nodig. Na een jaar is zestig tot zeventig procent van de behandelde vrouwen zwanger. Bent u na een jaar nog niet zwanger, dan kan uw arts een andere vruchtbaarheidsbehandeling voorstellen, bijvoorbeeld een hormoonbehandeling of IVF. 

Bij een KID-behandeling wordt ingevroren zaad gebruikt waardoor de kans op een zwangerschap lager is. Het is in Nederland verboden om niet-ingevroren zaad te gebruiken vanwege het overbrengen van besmettelijke ziektes als aids (hiv), geelzucht (Hepatitis) enzovoort.

Verhogen van zwangerschapskansen

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de website www.zwangerwijzer.nl.

Tijdens de behandeling uitklapper, klik om te openen

Het behandeltraject

De arts geeft u een behandeladvies. Wat dit advies voor u zal zijn, is afhankelijk van uw medische voorgeschiedenis, uw leeftijd en de uitkomsten van onderzoeken die eventueel bij u zijn uitgevoerd of nog worden uitgevoerd. Tijdens het voorbereidingsgesprek met de arts hoort u of u een inseminatiebehandeling met of zonder hormonen gaat doen. Ook hoort u hoeveel maanden u deze behandeling maximaal gaat doen. 

Bij een inseminatie in een natuurlijke cyclus, kunt u zelf met urinetesten bepalen of u een eisprong heeft. Op basis daarvan wordt de inseminatie gepland. 

Bij een inseminatie in een gestimuleerde cyclus, gaat u gedurende een deel van de cyclus hormonen gebruiken. Met behulp van echo’s en bloedafnames wordt het moment van de eisprong bepaald. Op de website van het UMC is een digitale prikinstructie te vinden met uitleg over medicatie en hoe deze toe te dienen: https://www.umcutrecht.nl/nl/prikinstructie-bij-fertiliteitstraject

Indien u na negen tot twaalf inseminaties (afhankelijk van uw leeftijd) niet zwanger bent, wordt een baarmoederfoto gemaakt om te kijken of er afwijkingen in de baarmoeder of eileiders zijn. Indien er geen afwijkingen worden gevonden, adviseren wij u om nog drie inseminaties in een gestimuleerde cyclus te doen. Is er hierna helaas nog steeds geen zwangerschap opgetreden, dan adviseren wij u om door te gaan met In Vitro Fertilisatie (IVF) met donorzaad. 

Aanmelden behandeling

Op de eerste dag van uw menstruatie mag u zich aanmelden voor de behandeling. De menstruatie begint als u helderrood bloedverlies heeft. Begint het bloedverlies vóór 18.00 uur dan noemen we die dag cyclusdag 1. Begint het bloedverlies ná 18.00 uur dan is de volgende dag cyclusdag 1.

Aanmelden gebeurt bij voorkeur via een beveiligde mail, het patiëntportaal. Indien mailen niet mogelijk is kunt u contact opnemen met het telefonisch inplanspreekuur. Wanneer uw menstruatie in het weekend of op een feestdag begint, kunt u dit wel melden via het patiëntportaal, maar niet bellen.

Na uw aanmelding krijgt u te horen of u die maand kunt starten met de behandeling. Inseminaties worden elke dag van de week uitgevoerd, ook op zaterdag of zondag. Het kan voorkomen dat u een maand niet kunt starten met een behandeling. In dat geval wordt een plek voor u gereserveerd in een volgende cyclus.
Aan het begin van iedere middag, als wij een totaal overzicht van de aangemelde IUI-behandelingen hebben, wordt het IUI-programma samengesteld. Hierbij zijn wij gebonden aan een maximum werkbelasting van het laboratorium. U wordt tussen 13.00 en 15.00 uur gebeld en krijgt van ons te horen of de inseminatie de volgende dag kan plaatsvinden. Wanneer de inseminatie kan doorgaan, wordt met u het tijdstip afgesproken. Indien de inseminatie niet door kan gaan, heeft u de volgende maand voorrang bij het plannen van de inseminaties. 

Mocht u bij nader inzien besluiten af te zien van de inseminatie terwijl u zich wel heeft aangemeld, dan is het belangrijk dat u dit zo snel mogelijk aan ons doorgeeft. Wij kunnen uw plek dan hopelijk nog aan iemand anders geven.

Inseminatie in een natuurlijke cyclus

Na aanmelding krijgt u te horen op welke cyclusdag u kunt starten met de ovulatietesten. Indien de arts met u heeft afgesproken dat uw ovulatie aan de hand van bloedafname wordt bepaald, hoort u op welke dag u daar mee moet beginnen.

Positieve ovulatietest

Heeft u een positieve ovulatietest, dan kunt u dit tot 11:30u doorgeven via een beveiligde mail / e-consult in uw patiëntportaal. U wordt dan diezelfde middag gebeld door de verpleegkundige of de inseminatie door kan gaan, en zo ja hoe laat u de volgende dag verwacht wordt. Heeft u een positieve test in het weekend of op een feestdag, dan kunt u dat enkel via een e-consult in uw patiëntportaal aan ons laten weten. Ook hierbij geldt dat u dit voor 11.30 uur aan ons laat weten. U wordt diezelfde middag gebeld of de inseminatie plaats kan vinden, en zo ja op welk tijdstip.

Indien u op de eerste dag van het testen al een positieve test heeft moet u contact opnemen met ons. Het kan dan zijn dat u de hoogste LH-piek heeft gemist en we dan te laat zijn voor een inseminatie omdat u al een eisprong heeft gehad. 

Bloedtesten

Op de afgesproken dag laat u tussen 8.00 en 09.00 uur bloed afnemen. Van maandag t/m vrijdag doet u dit in het laboratorium bij receptie 25 op de begane grond (de verdieping van de hoofdingang). Voor dit laboratorium heeft u altijd een formulier nodig. Dit formulier kunt op ophalen bij receptie 38 van de afdeling voortplantingsgeneeskunde. In het weekend is receptie 25 gesloten en wordt er bloed afgenomen door een verpleegkundige op het behandelcentrum. U heeft dan geen aanvraagformulier nodig. De benodigde informatie wordt uit uw dossier gehaald en ter plekke op een stikker uitgeprint. De stikker vervangt het formulier.

Na het bloedprikken wordt er altijd 's middags naar u gebeld om het beleid door te geven. U hoort wanneer u terug moet komen voor bloedprikken, of u hoort (indien u een LH-piek heeft) wanneer en op welk tijdstip de inseminatie plaats gaat vinden.

Inseminatie in een gestimuleerde cyclus

Na aanmelding krijgt u te horen welke dosering hormonen u moet gaan gebruiken en op welke cyclusdag u moet komen voor de eerste echo.

Echo controle

Bij een inseminatie in een gestimuleerde cyclus moeten regelmatig echo’s gemaakt worden. Dit zijn vaginale echo’s om te bepalen hoe de groei van follikel(s) of eiblaasje(s) is in de eierstokken. Deze echo’s worden volgens afspraak gemaakt tussen 8.00 en 10.00 uur op het behandelcentrum. Soms moet er ook op de eerste, tweede of derde cyclusdag een echo worden gemaakt, we noemen dit een uitgangsecho. U krijgt dit te horen bij uw aanmelding bij de start van uw menstruatiecyclus.

Medicatie

Tijdens deze behandeling gaat u twee hormonen injecteren:

1. Follikel stimulerend hormoon (FSH)
2. Ovitrelle

Follikel stimulerend hormoon

Er zijn verschillende fabrikanten die de medicijnen produceren onder een merknaam, zoals bijvoorbeeld Gonal-F of Puregon. U gaat vanaf cyclus dag drie starten met dagelijks 50 eenheden FSH (tenzij anders met u is afgesproken). U moet de FSH injecteren tussen 16.00 en 20.00 uur en het liefst iedere dag rondom hetzelfde tijdstip. U blijft met dit hormoon doorgaan tot de dag dat u de Ovitrelle®  moet spuiten. Op de dag dat u de Ovitrelle®  spuit hoeft u de FSH niet meer te spuiten.

Ovitrelle

Ovitrelle is een hormoon wat de eisprong stimuleert. Tijdens de behandeling moet u eenmalig 250 eenheden Ovitrelle injecteren. U krijgt van ons de dag en het tijdstip door waarop u dit hormoon moet injecteren.

Inseminatie

Voor de inseminatie moet u zich op het afgesproken tijdstip melden en legitimeren bij receptie 38. in het behandelcentrum van de afdeling voortplantingsgeneeskunde. De inseminatie is een behandeling die meestal niet pijnlijk is. U kunt gaan liggen op een gynaecologisch behandeltafel met uw benen in de beensteunen. Voor de inseminatie wordt een eendenbek ingebracht. Via een dun slangetje wordt het donorzaad in de baarmoeder gebracht. Het is niet nodig om na de inseminatie te blijven liggen.

Zwangerschapstest

Indien u zestien dagen na de inseminatie niet bent gaan menstrueren kunt u thuis een zwangerschapstest doen. De uitslag van de test kunt u doorgeven via het patiëntportaal of via het verpleegkundig spreekuur. Indien u zwanger bent plannen we de eerste echo voor u in. Indien u niet zwanger bent, kunt u zich desgewenst opnieuw aanmelden voor een volgend IUI traject.

Na de behandeling uitklapper, klik om te openen

Risico’s van een inseminatie behandeling

Bijwerkingen medicijnen

De medicijnen die u gebruikt kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals buikpijn en hoofdpijn. Raadpleeg de bijsluiter of neem bij twijfel contact op met een medewerker van de afdeling voortplantingsgeneeskunde.

Meerlingzwangerschap

Als gevolg van het injecteren van FSH kunnen er meerdere eiblaasjes in de eierstok gaan groeien. Het doel van de gestimuleerde cyclus is het laten groeien van twee eiblaasjes. Hierdoor is er een risico op een tweelingzwangerschap. Indien er meer dan drie grote eiblaasjes zijn ontstaan (groter dan 16 mm of bij een te hoog hormoongehalte in het bloed) wordt de behandeling gestaakt en vindt er geen inseminatie plaats. Indien er meer dan twee eiblaasjes springen loopt u namelijk het risico op een drie- of vierlingzwangerschap, waarbij veel complicaties kunnen optreden.

Infectie

De kans is klein maar door de inseminatie kunt u een infectie oplopen. Wij raden u aan bij koorts en/of buikpijn contact op te nemen met het verpleegkundig spreekuur. 

Emotionele belasting

Als u in behandeling bent en een zwangerschap blijft uit, dan kan dat emotioneel zwaar zijn. Bespreek uw gevoelens en vragen met uw behandelaar en aarzel niet om erover te praten met elkaar, met familie of vrienden. Ook contact met lotgenoten kan helpen (www.freya.nl). U kunt te allen tijde aangeven dat u begeleiding wenst van een fertiliteitscounselor van onze afdeling. 

Meer informatie 

Meer informatie kunt u vinden op o.a. de volgende websites:

Donorconceptie.nl
Ouders van donorkinderen | Fiom
FertiReady App - Coaching tijdens vruchtbaarheidsbehandelingen

Zorgkosten uitklapper, klik om te openen

Contact uitklapper, klik om te openen

Het maken van afspraken kan op werkdagen van 08.00 - 16.00 uur.