Zorgprogramma Middelengebruik & Psychiatrie
Het Zorgprogramma richt zich op middelengebruik bij patiënten met psychische klachten. Middelengebruik komt vaak voor bij mensen met psychische klachten, zoals psychose, stemming-, of angstklachten. Om die reden beoogt het Zorgprogramma verbeterde screening-, diagnostiekmethoden en behandelingen te ontwikkelen om de zorg voor patiënten met psychiatrische problemen en middelengebruik te verbinden en verbeteren.
Het Zorgprogramma heeft een behandelprogramma van 8 weken ontwikkeld voor patiënten die gemotiveerd zijn om te stoppen met tabak, alcohol of cannabis, zowel voor klinische als poliklinische patiënten. Het dagprogramma bestaat uit verschillende educatieve sessies, gesprekken met ervaringsdeskundigen en groepstherapie.
Dagprogramma
Bent u gemotiveerd om te minderen of stoppen met roken, drinken of blowen? Meldt u dan aan voor ons dagprogramma, elke donderdag gedurende 8 weken (van 11 tot 14 uur).
Programma invulling:
- 10.00 - 11.00 uur: Psycho-educatie
- 11.00 - 12.00 uur: Psychomotore therapie
- 12.00 - 12.45 uur: Lunch
- 12.45 - 14.00 uur: Groepstherapie
Psycho-educatie
Psycho-educatie is een ander woord voor voorlichting. Bij psycho-educatie wordt er informatie gegeven over een bepaald probleem, in dit geval verslaving.
Waarom is psycho-educatie belangrijk?
Informatie vanuit psycho-educatie geeft u handvatten bij het leren omgaan met verslaving. Wanneer u wilt minderen of stoppen met een middel en u wilt dit succesvol doen dan zijn daar verschillende factoren op van invloed. Eén van die factoren is hoe u er zelf in staat: uw attitude. Deze wordt onder andere bepaald door het afwegen van de voor- en nadelen van het gebruik van een middel en het minderen of stoppen. Wat vindt u hierin belangrijk en waarom vindt u het belangrijk? Kennis speelt hierin een grote rol. Juist deze kennis willen we vergroten door het geven van psycho-educatie. Daarbij kan het hebben van de juiste kennis u ondersteunen in het behalen van uw doel en dit ook vol te houden.
Onderwerpen die in ieder geval met u besproken zullen worden zijn:
- Wat zijn verslavende middelen?
- Waarom raakt de ene persoon verslaafd en de andere niet?
- Hoe werken de verschillende middelen in het brein?
- Wat is het standpunt van de ervaringsdeskundige en van de wetenschappers?
- Hoe kunnen middelen de psychische gezondheid beïnvloeden?
Groepstherapie middelengebruik
Hoewel het heel normaal is dat deelnemers de eerste bijeenkomst van een groep spannend vinden, leert de ervaring dat het eigenlijk altijd meevalt. Een groep biedt de mogelijkheid om te ervaren dat u niet de enige bent die met bepaalde thema’s worstelt. Er is ruimte om van én met elkaar te leren.
In de groepstherapie wordt gebruik gemaakt van verschillende werkwijzen, waaronder motiverende technieken en cognitieve gedragstherapie. Onder motiverende technieken verstaan we dat we in gesprek gaan over wat het u zou kunnen opleveren als het lukt om te minderen of zelfs te stoppen. Het onderzoeken van de voor- en nadelen van het gebruik van een bepaald middel, blijkt voor een substantieel deel van de mensen al voldoende om te kunnen minderen.
Daarnaast wordt er gewerkt met cognitieve gedragstherapie. Hieronder verstaan we allerlei soorten oefeningen om meer inzicht te krijgen op het verband tussen gedrag, emoties en gedachten. Voorbeelden hiervan zijn het leren herkennen van risicosituaties, het vergroten van vaardigheden om met risicosituaties om te gaan, het voorkomen van terugval en omgaan met trek en sociale druk. In veel van de bijeenkomsten zal er worden gewerkt met korte huiswerkopdrachten. Bijvoorbeeld het bijhouden van hoe vaak u een bepaald middel gebruikt. Ook cognitieve gedragstherapie is een bewezen effectieve behandeling bij het helpen stoppen met middelen.
Aanmelden
Meer informatie ontvangen & aanmelden kan bij Joyce van Baaren, via J.vanBaaren@umcutrecht.nl.
Polikliniek Medicinale Cannabis & Psychiatrie
Binnen het zorgprogramma Middelengebruik & Psychose is er ook een polikliniek Medicinale Cannabis. Op dit spreekuur kunnen mensen terecht met vragen over het gebruik van medicinale cannabis bij ernstig psychisch lijden. Wij kunnen je uitgebreide voorlichting geven over het huidige bewijs over het gebruik van medicinale cannabis bij psychiatrische klachten. Het spreekuur is niet primair bedoeld om medicinale cannabis voor te schrijven, maar wel een plek waar je naartoe kunt met je vragen. Vraag je eigen behandelaar om een verwijzing voor een second opinion, als je wilt dat we met je meedenken.
Op de website van het Instituut Medicinale Cannabis (https://www.imc-nederland.nl/) kun je ook veel relevante informatie vinden.
Kernteam zorgprogramma M&P
Naast bovenstaande zorgverleners bestaat het kernteam uit de volgende medewerkers:
- Iris Kremer, psychomotorisch therapeut
- Joyce van Baaren, programmamanager zorgprogramma's
Tijdens de behandeling uitklapper, klik om te openen
Waarom een apart Zorgprogramma?
Het gebruik van tabak en alcohol kan leiden tot ernstig geestelijke en lichamelijke ziektes. Daarnaast heeft het gebruik van cannabis direct invloed op het ontstaan en het beloop van een psychose. Vroege signalering en aanpak van middelenmisbruik is cruciaal ter preventie en bevordert het herstel.
Op de afdeling Psychiatrie heeft 35-40% van de opgenomen patiënten een stoornis in het gebruik van middelen, vooral alcohol en cannabis. De cijfers nemen 60-90% toe als de stoornis in tabaksgebruik meegeteld wordt. Patiënten die ook middelen gebruiken zijn vaak minder therapietrouw en lopen een groter risico op terugval of persistentie van klachten, wanneer er naast de behandeling voor hun psychiatrische klachten geen aandacht is geweest voor middelenmisbruik.
De huidige behandeling op de afdeling Psychiatrie richt zich vooral op het behandelen van psychische klachten, er is vaak onvoldoende aandacht voor het gelijktijdig gebruik van middelen. De scheiding in de zorg tussen het behandelen van psychiatrische klachten en het behandelen van middelengebruik belemmert effectieve zorg voor mensen die aan beide lijden. Dit zorgprogramma wil zorgen voor verbinding tussen deze zorg en een integrale behandeling aanbieden voor zowel psychische klachten als middelengebruik.
UMC Utrecht rookvrij
Door roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik aan te pakken kan de gezondheid van heel veel Nederlanders verbeteren. Daarom heeft de Rijksoverheid een Nationaal Preventieakkoord gesloten. Daarin staan afspraken tussen meer dan 70 verschillende organisaties in Nederland. Kijk op de Zorgwijzer, voor meer informatie over dit Nationaal Preventieakkoord.
Jaarlijks sterven meer dan 20.000 mensen in Nederland door roken of meeroken. In het Nationaal Preventieakkoord is afgesproken dat in 2025 alle GGZ-instellingen die bij GGZ Nederland zijn aangesloten rookvrij zijn en dat in 2030 de gehele zorg rookvrij is.
Vanaf 1 november 2020 mag er op de afdeling Psychiatrie in het UMC Utrecht niet meer gerookt worden. Patiënten krijgen extra ondersteuning om te stoppen met roken tijdens hun verblijf in het ziekenhuis.
Wachttijden uitklapper, klik om te openen
Wachttijden afdeling Psychiatrie
Lees meer over wachttijdenMeer weten uitklapper, klik om te openen
In het geval dat u of uw kind deze behandeling ondergaat, kunt u onder ‘Afspraken’ in het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht praktische informatie over de afspraak vinden.
Wat hoort er bij deze behandeling
Zorgkosten
Meer over zorgkostenContact uitklapper, klik om te openen
Polikliniek Psychiatrie
Het Advies- en aanmeldteam is op werkdagen bereikbaar van 8:00 - 17:00.