Beschrijving kwaliteitsinstrumenten medische vervolgopleidingen

De kwaliteitscyclus, die als richtlijn geldt voor de medische vervolgopleidingen, bestaat uit een mix van meetinstrumenten en gebruikt verschillende indicatoren om de kwaliteit inzichtelijk te maken. De invulling van de kwaliteitscyclus is maatwerk; de opleider bepaalt hoe hij deze invult. Hieronder tref je een overzicht van de meetinstrumenten die wij binnen het UMC Utrecht gebruiken.

D-RECT uitklapper, klik om te openen

De Dutch Residency Educational Climate Test (D-RECT) is een gevalideerde vragenlijst die informatie biedt over het opleidingsklimaat van een medische vervolgopleiding vanuit het perspectief van de arts in opleiding tot specialist (aios). Dit instrument geeft een indicatie over hoe de aios op het moment dat de vragenlijst wordt afgenomen de opleiding waarderen op de volgende onderdelen: opleidingssfeer, werken in een team, rol formele opleider, begeleiden en toetsen, gepland onderwijs, samenwerking peers, aansluiting werk bij aios, toegankelijkheid supervisoren en overdracht.   

Wie? 
Aios vullen deze vragenlijst in over de opleidingsinstelling waar zij op dat moment werkzaam zijn.  

Resultaten? 
De resultaten worden opgemaakt in een rapportage en besproken tijdens het Rond-de-tafelgesprek dat een afsluitend onderdeel is van de dOORkijk.  

SetQ uitklapper, klik om te openen

SETQ (System of Evaluation of Teaching Qualities) meet de opleiderskwaliteiten van individuele opleiders/supervisoren. De eerste SETQ vragenlijst werd ontwikkeld in 2007. Vele duizenden opleiders ontvingen inmiddels hun persoonlijke SETQ feedbackrapport over hun kwaliteiten als opleider van toekomstige medisch specialisten. Onderzoek heeft geleid tot nieuwe SETQ vragenlijsten, aansluitend bij moderne inzichten op opleiden en leren. 

De huidige SETQ vragenlijst bestaat uit acht opleidingsdomeinen, waaronder het creëren van een constructief opleidingsklimaat, feedback geven aan a(n)ios, praktijkmanagement en het zijn van een rolmodel. De SETQ maakt thans gebruikt van een zeven-punts antwoordschaal. Daarnaast wordt er in de SETQ gevraagd ook in woorden de sterke en ontwikkelpunten van een opleider te benoemen. Opleiders waarderen deze ‘vrije tekst’ in het algemeen zeer. De verbetersuggesties worden gebruikt om de opleiding(svaardigheden) te verbeteren. Onderzoek laat zien dat de SETQ scores van opleiders toenemen over de jaren heen. 

Wie? 
Aios vullen de vragenlijst in over individuele supervisoren. Daarnaast vullen de supervisoren een zelfevaluatie in.  

Resultaten? 
De resultaten van de vragenlijsten worden per supervisor opgemaakt in een individuele rapportage. De rapportage wordt besproken tijdens een feedbackgesprek tussen aios en desbetreffende supervisor, onder begeleiding van een beleidsmedewerker van de afdeling Medische vervolgopleidingen.  

Quickscan uitklapper, klik om te openen

Het doel van een Quickscan is om inzicht te krijgen in de stand van zaken van de verschillende medische vervolgopleidingen in de OOR Utrecht. De verkregen informatie zal in een Rond de Tafel gesprek worden besproken en kan door de opleidingsgroep en de aios worden gebruikt om concrete verbeteracties en ambities voor de komende periode te formuleren en daar afspraken over te maken.  

De quickscan bestaat uit twee semi-gestructureerde interviews per locatie: een interview met AIOS en een interview met opleiders. Deze interviews duren beide ongeveer zestig minuten. De interviews vinden plaats aan de hand van een de volgende onderwerpen:  

• Opleidingsplan (landelijk, regionaal, lokaal) 
• Toetsen en begeleiden (individueel opleidingsplan, voortgangsgesprekken, beoordelingsmomenten, EPA’s) 
• Informele feedback en reflectie / opleidingsklimaat / cultuur 
• Kennis / onderwijs / wetenschap 
• Opleiding versus bedrijfsvoering / werkdruk 
• Voortgang op verbeterpunten uit visitatie of laatste audit 
• Parels (sterke punten) 
• Verbeterpunten 

Wie? 
Er vinden twee interviews plaats, een met twee of drie aios (afvaardiging van de gehele groep) en een met de opleider en plaatsvervangend opleider. 

Resultaten? 
De interviews worden verwerkt in een verslag dat gebruikt wordt als input voor het Rond de Tafelgesprek, als afsluiting de dOORkijk. 

Clusterkompas uitklapper, klik om te openen

Het Clusterkompas beoogt de dialoog over kwaliteit van de gehele opleiding binnen een opleidingscluster tussen de opleiders en aios te bevorderen.  De dialoog richt zich op die zaken die specifiek op het gehele cluster van toepassing zijn (dus niet op lokaal niveau). Daarbij ligt de focus op samenwerking en samenhang tussen de verschillende opleidingsonderdelen. 

Aios opleiden is een inspanning en verantwoordelijkheid van alle opleidingen in een cluster, en vraagt om samenwerking en afstemming. De methodiek van het ClusterKompas ondersteunt opleidingen hierin koers te bepalen.  

Het Clusterkompas bestaat uit twee voorbereidende digitale vragenlijsten, één voor aios en één voor opleiders uit verschillende ziekenhuizen (academie & perifeer). Tijdens een clusterbijeenkomst met alle opleiders en een vertegenwoordiging van de aios worden de geselecteerde aandachtspunten verder uitgewerkt en waar mogelijk omgezet in acties.  

Wie? 
Aios en opleiders van alle opleidingsziekenhuizen in het cluster nemen deel. Zowel de aios als de opleiders vullen een vragenlijst in. Tijdens de bijeenkomst zijn zowel aios (of een afvaardiging van de aiosgroep) als opleiders aanwezig.  

Resultaten? 
Tijdens de clusterbijeenkomst worden de resultaten van de vragenlijsten besproken, waarna een prioritering wordt gemaakt in op te pakken verbeterpunten. Het streven is tijdens de bijeenkomst een eerste aanzet te maken tot een uitwerking van deze verbeterpunten, waarna deze in de reguliere kwaliteitscyclus opgenomen kunnen worden. 

Informatie uitklapper, klik om te openen

Voor advies of bij vragen kun je contact opnemen via medischevervolgopleidingen@umcutrecht.nl.