Medische beeldvorming
Binnen de medische beeldvorming werken de partners samen aan nieuwe MRI-, röntgen- en ultrageluidtechnieken die ingezet kunnen worden voor het effectiever opsporen en behandelen van kanker, hersenaandoeningen en hart- en vaatziekten. Daarnaast wordt intensief samengewerkt op het gebied van nieuwe, op MRI gebaseerde methodes, om weefselveranderingen in beeld te kunnen brengen die belangrijk zijn bij toepassingen in de regeneratieve geneeskunde.
Opereren zonder te snijden uitklapper, klik om te openen
Het omliggende weefsel wordt gespaard en de patiënt ondervindt daardoor minder bijwerkingen.
Deze manieren van opereren maakt het werken met contrastvloeistoffen en snijden overbodig, is minder belastend voor de patiënt en bespaart kosten. Door de ontwikkeling van nieuwe navigatietechnologieën worden dit soort behandelingen nauwkeuriger en minder complex.
Een voorbeeld van een dergelijke behandeling is het inzetten ultrageluidbehandeling waarbij tumoren met geluidsgolven ''kapot gekookt worden''. In de toekomst zou het hierdoor ook mogelijk kunnen worden heel plaatselijk chemotherapie toe te passen met speciaal daarvoor ontwikkelde kleine bolletjes. Deze bolletjes bevatten een kankermedicijn die in de bloedbaan van de patiënt wordt ingespoten. De bolletjes springen open op de door de geluidsgolven verwarmde plaats in het lichaam waardoor het kankermedicijn precies op de juiste plek wordt vrijgegeven.
Behandeling met ultrageluid (MR-HIFU) voor pijnlijke botmetastasen uitklapper, klik om te openen
Botmetastasen, pijnlijke uitzaaiingen in de botten, zijn de meest voorkomende oorzaak van pijn bij kanker.
Door de steeds toenemende levensverwachting van kankerpatiënten zal het aantal patiënten met botmetastasen alleen maar groter worden. Bestraling is de eerste keus behandeling bij pijnlijke botmetastasen, maar bij 30-40% van de patiënten treedt er geen pijnvermindering op. Daarnaast heeft ongeveer 50% van de patiënten last van terugkerende klachten na bestraling.
Soms kan bestraling worden herhaald, maar dit is niet altijd effectief en soms helemaal niet mogelijk. Morfine kan een goed effect hebben op de pijn, maar helpt vaak niet voldoende en het kent ook vervelende bijwerkingen.
Sinds 2011 is er in het UMC Utrecht een behandeling voor pijnlijke botmetastasen beschikbaar: MR-HIFU. MR-HIFU staat voor MRI-geleide High Intensity Focused Ultrasound. Bij deze beeldgestuurde behandelmethode worden met behulp van geconcentreerd ultrageluid de pijnzenuwen in het botvlies uitgeschakeld. Het is een poliklinische behandeling met weinig bijwerkingen.
Recente, kleinschalige, studies laten zien dat het om een veilige behandeling gaat en dat er een effect optreedt bij ongeveer 70% van de al bestraalde patiënten, gedurende minimaal 3 maanden. Het exacte effect dient echter nog uitgebreider onderzocht te worden.
Via bijgaande link vind u informatie plus een video over het onderwerp ''Ultrageluid verhelpt pijn botmetastasen''.
Meer informatie is te vinden op www.botpijn-hifu.nl/
Guiding cancer care with medical technology
Toepassing van technische innovaties in patiëntenzorg uitklapper, klik om te openen
De alliantie tussen Utrecht en Eindhoven biedt kansen om technische innovatie rechtstreeks toe te passen in een patiëntgerichte omgeving. De creatieve inspanningen vanuit de kennisinstellingen kunnen zo een weg vinden naar de markt, die uiteindelijk weer tot oplossingen in de gezondheidszorg leidt.
Peter Luyten, hoogleraar beeldverwerking:
Het UMC Utrecht, de Universiteit Utrecht en de Technische Universiteit Eindhoven zetten nieuwe technieken in om ziektebeelden van patiënten zo goed mogelijk in beeld te brengen. Snel en zonder schadelijke straling om de patiënt zo min mogelijk te belasten en meer te weten te komen over effectieve behandelmethodes.
Peter Luyten
Tumoren vernietigen met geluidsgolven uitklapper, klik om te openen
Nu wordt de HIFU-behandeling gebruikt voor het behandelen van vleesbomen en in onderzoek, voor bepaalde vormen van borstkanker en voor pijnbestrijding bij botkanker. “Maar we zijn bezig met het onderzoeken naar toepassing bij andere tumoren. Daar heb je echter verschillende apparaten voor nodig. Neem bijvoorbeeld een tumor in een lichaamsdeel dat goed wordt doorbloedt, zoals de lever. Door die goede doorbloeding wordt de hitte te snel afgevoerd. We zijn nu bezig met een apparaat dat een hoger vermogen kan leveren, waardoor de hitte toeneemt, zodat we ook die tumoren te lijf kunnen.”
En juist voor de ontwikkeling en het testen van dat soort apparatuur is de samenwerking met TU Eindhoven belangrijk. “Daar zit veel technische kennis, die wij kunnen toepassen in de kliniek.”
Over vijf jaar zal het één van de belangrijkste manieren zijn om kanker te bestrijden: geluidsgolven die de tumor zo verhitten dat hij als het ware kapot kookt. Prof. Maurice van den Bosch van het UMC Utrecht doet onderzoek naar deze nieuwe methode en werkt hierin nauw samen met de TU Eindhoven en Philips.
De HIFU (high intensity focused ultrasound)- technologie is een methode waarbij gebundelde ultrageluidsgolven op de tumor worden gericht. In het brandpunt van deze bundeling wordt de energie omgezet in warmte, zo’n 60 tot 90 graden. Door ervoor te zorgen dat het brandpunt samenvalt met de tumor, wordt die in feite kapot gekookt. En de dode tumorcellen worden vanzelf door het lichaam opgeruimd.
Zo’n ingreep kent vele voordelen boven het operatief verwijderen van tumoren. De ingreep doet nauwelijks pijn, de patiënt hoeft niet onder narcose en kan dezelfde dag alweer naar huis.
Hierbij kan gedacht worden aan het in beeld brengen van hoe nieuw weefsel (stamcellen, hartkleppen) na implantatie vitale functies kunnen herstellen. Daarnaast wordt beeldvorming direct ingezet om oncologische aandoeningen te behandelen zonder dat daar een operatie aan te pas komt.