Sigmoïdoscopie - Inwendig onderzoek van de dikke darm

Sigmoïdoscopie - Inwendig onderzoek van de dikke darm

Binnenkort hebt u een afspraak voor een sigmoïdoscopie. Dit is een inwendig onderzoek van het laatste deel van de dikke darm. Hier vindt u belangrijke informatie over de gang van zaken rond dit onderzoek en hoe u zich kunt voorbereiden.

Belangrijk

• Vanaf drie dagen voor het onderzoek mag u niet alles meer eten.
• Voor dit onderzoek moet u laxeren.
• Als u bloedverdunners gebruikt, is het belangrijk dat u met uw behandeld arts overlegt of u deze mag doorgebruiken.
• Het is mogelijk om tijdens dit onderzoek een zogeheten ‘roesje’ te krijgen. Uw arts bespreekt dit met u.
• Krijgt u een roesje? Dan mag u niet zonder begeleiding naar huis. U moet opgehaald worden bij de afdeling endoscopie. Ook als u met een taxi of met het openbaar vervoer naar huis gaat, is het nodig dat er een familielid of kennis bij u is.
• Uw begeleider kan in de wachtkamer plaatsnemen, maar kan niet mee de afdeling op of aanwezig zijn bij het onderzoek.
• Hebt u een bril, een kunstgebit of een gehoorapparaat? Neem hiervoor dan uw eigen koker/bakje mee.
• Weet u uit eerdere ervaringen dat het plaatsen van een infuusnaaldje moeilijk is, geef dit dan tijdig aan ons door.
• Bent u ziek of verhinderd? Laat het ons zo spoedig mogelijk weten via telefoonnummer 088 75 573 66.
• Neem contact op met uw arts als u:
  o allergisch bent voor bepaalde geneesmiddelen.
  o (mogelijk) zwanger bent.
  o aan een hart- en/of longaandoening lijdt.

Doel van het onderzoek

Bij dit onderzoek beoordeelt de endoscopist het slijmvlies van het laatste deel van de dikke darm (sigmoïd). Indien nodig kunnen er kleine stukjes weefsel (biopten) afgenomen worden voor microscopisch onderzoek. Ook kan de endoscopist een behandeling uitvoeren, zoals het verwijderen van een poliep.

Duur van het onderzoek

Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten.

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Voor een sigmoïdoscopie moet uw dikke darm goed schoon zijn. Dit betekent dat de darm geen voedselresten en ontlasting meer bevat. De endoscopist kan de darmwand dan goed bekijken en eventuele afwijkingen ontdekken. Mocht uw dikke darm niet schoon (genoeg) zijn op de dag van het onderzoek, dan kan het zijn dat de sigmoïdoscopie niet door kan gaan. Het is daarom belangrijk dat u onderstaande aanwijzingen goed doorneemt en uitvoert, zodat u goed voorbereid bent.

Dieet

Begin drie dagen voor het onderzoek met een vezelarm dieet. Dit betekent dat u geen producten mag eten die zaden of pitjes bevatten. In onderstaand schema wordt weergeven welke producten u nog wel of niet kunt eten. 

Wat mag u NIET eten

• Volkoren graanproducten zoals:
  Brood met zaden en volkorenbrood. Volkoren- en meergranen pasta en zilvervliesrijst. 
• Vezelige groenten zoals:
  Asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, maïs, champignons, tomaten, ui, knoflook, spinazie, andijvie, paprika, rauwkost. 
• Fruitsoorten met vezels en/of pitjes zoals:
  Sinaasappel, grapefruit, mandarijnen, kiwi’s, bramen, druiven, aardbeien en gedroogde vruchten. 
• En verder:
  Noten, pinda’s en zaden (als sesam- en maanzaad).
  Suikervervangers of voedingsmiddelen die sorbitol bevatten.

Wat mag u WEL eten

• Broodmaaltijden zoals:
  Beschuit, wit- of lichtbruinbrood met margarine of boter. 
• Magere vleeswaren zoals:
  kaas, een gekookt ei, hagelslag, chocoladepasta, honing, stroop en jam zonder pitjes. 
• Fruit zoals:
  Zacht, rijp fruit of fruit uit blik zonder pitjes, vezels of schil. Appelmoes, vruchtenmoes. 
• Warme maaltijd zoals:
  Soep met stukjes vlees, vermicelli en/of soepballetjes (maar geen groenten).  Aardappelen, witte rijst, pasta, macaroni. Licht gebraden mager vlees, vis of kip (zonder vel).
• Gaar gekookte groenten zoals:
  Bietjes, bloemkool, broccoli, worteltjes. 
• Desserts zoals:
  Vla, pudding, kwark of yoghurt.

Eén dag voor het onderzoek

Op de dag vóór het onderzoek gebruikt u nog een vezelarm dieet. Daarnaast mag u geen melkproducten meer eten of/of drinken.

*Toegestane dranken

• Appelsap
• Druivensap
• Bessensap
• Roosvicee
• Limonadesiroop
• Koffie / thee (met weinig suiker en zonder melk)
• Water
• Bouillon

Dag van het onderzoek

Voor een sigmoïdscopie moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u vanaf zes uur voor het onderzoek niet meer mag eten en roken. U mag tot aan de start van de scopie nog kleine slokjes water drinken. 

Laxeren

Het is belangrijk dat de darmen echt goed schoon zijn. Om uw dikke darm schoon te maken, begint u op de dag vóór het onderzoek met laxeren met X-Praep ®(sennosiden). Op de dag van het onderzoek gebruikt u een Colex klysma®.

Laxeren met X-Praep ®(sennosiden)

Bij het gebruik van X-Praep ®(sennosiden) zijn melkproducten en koolzuurhoudende dranken niet toegestaan. Hieronder leest u het voorbereidingsschema.

Wanneer moet u X-Praep ®(sennosiden) innemen

U neemt de dag vóór het onderzoek om 15.00 uur 75 ml X-Praep ® (sennosiden) in volgens schema. U drinkt de vloeistof in één keer op. Om het middel goed te laten werken, moet u vanaf 13.00 uur tot 22.00 uur elk uur een glas drinken (zie de lijst toegestane dranken op pagina 3). De werking begint na een paar uur. U kunt dan (erge) buikkrampen krijgen.

Waarschuwing!

• Diabetespatiënten moeten rekening houden met het suikergehalte van X-Praep ® (sennosiden), namelijk 0.66 gram/ml (50 gram per 75 ml).
• Bij gebruik van X-Praep ®(sennosiden) kan een onschuldige rode verkleuring van de urine optreden.

Laxeren met Colex klysma®

Het tweede deel van de voorbereiding voor een sigmoïdoscopie bestaat uit het gebruiken van een Colex Klysma®. U moet het klysma 1 à 2 uur voor de sigmoïdoscopie gebruiken.

Hoe gebruikt u Colex klysma ®

• Leg een handdoek op uw bed.
• Verwijder het dopje van het klysma en maak het tuitje een beetje vochtig met water.
• Ga op uw linkerzijde op de handdoek liggen. In deze houding loopt de vloeistof goed de dikke darm in.
• Breng de tuit van het klysma voorzichtig in de anus.
• Knijp de fles zoveel mogelijk leeg, houd de fles ingeknepen en trek deze er weer uit. Er blijft altijd een beetje vloeistof achter in de verpakking. Dit is normaal, de ingebrachte hoeveelheid is voldoende voor de werking.
• Blijf vijf tot tien minuten liggen op uw linkerzijde. Daarna gaat u naar het toilet om de vloeistof en eventuele ontlasting kwijt te raken.
• Als u eenmaal de vloeistof kwijt bent, hoeft u zich geen zorgen te maken over eventueel vocht-of ontlastingsverlies tijdens uw reis naar het ziekenhuis.

Medicijnen

Het is belangrijk dat u met uw arts bespreekt welke medicijnen u slikt en of u deze kunt blijven gebruiken.

Bloedverdunners

Gebruikt u bloedverdunners? In sommige gevallen moet u tijdelijk stoppen met het gebruik van de bloedverdunners vóór het onderzoek. Overleg dit altijd met de arts die de behandeling heeft aangevraagd.

IJzertabletten

IJzertabletten veroorzaken een zwarte aanslag aan de binnenkant van de darm. Daardoor kan de arts de darmwand niet goed beoordelen. Daarom moet u 7 dagen voor de sigmoïdoscopie stoppen met de ijzertabletten. Na het darmonderzoek kunt u weer beginnen met de ijzertabletten, tenzij de arts iets anders met u afspreekt.

Diabetesmedicatie

Instructies zijn afhankelijk van uw bloedsuikerverlagende medicijnen. Volg de instructies nauwkeurig op, om te voorkomen dat uw bloedsuiker ontregeld raakt.  

• Bij het gebruik van tabletten mag u de dag vóór het onderzoek de normale dosering innemen. Op de dag van het onderzoek  geen bloedsuikerverlagende tabletten innemen. 
• Bent u insuline afhankelijk? Pas dan de dosering van uw insuline aan in overleg met de arts.

Na de scopie krijgt u instructies wanneer uw de diabetesmedicatie weer kunt hervatten.

Roesje (sedatie) 

Tijdens een sigmoïdscopie kunt u gebruik maken van een roesje. Dit wordt ook wel sedatie of slaapmiddel genoemd. Het is ook mogelijk om het onderzoek zonder roesje te ondergaan. Een sigmoïdscopie is een kortdurend onderzoek waarbij alleen het laatste gedeelte van de dikke darm wordt bekeken waardoor toediening van een roesje meestal niet nodig is. 

Wanneer u wel een roesje krijgt wordt het slaapmiddel via een infuus toegediend. Een roesje is geen narcose waarbij u volledig in slaap gebracht wordt door een anesthesist. Of u in slaap valt of niet is niet op voorhand te zeggen, het doel van het roesje is dat u comfortabel bent.

Bespreek uw voorkeur van tevoren goed met de arts die de sigmoïdoscopie aanvraagt. Het is niet mogelijk om op de dag van het onderzoek nog een roesje aan te vragen.

Voorafgaand aan het onderzoek

U meldt zich bij de receptie 4 en neemt plaats in de wachtkamer. Indien u een roesje krijgt hoeft uw begeleider hierbij nog niet aanwezig te zijn. De verpleegkundige haalt u op uit de wachtkamer en brengt u naar de voorbereidingsruimte. Hier nemen wij uw gegevens met u door. U geeft indien nodig aan de verpleegkundige het telefoonnummer van uw begeleider door. U kleedt zich van onderen uit (sokken mag u aanhouden), waarna u op het bed gaat liggen onder een deken. Uw persoonlijke spullen worden in een kluisje geplaatst. Als u een roesje krijgt, brengen wij in uw rechterarm een infuusnaald in.

Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Het bekijken van de dikke darm

Een endoscopieverpleegkundige haalt u op en brengt u naar de onderzoekskamer.
De endoscopist stelt u een aantal vragen, u kunt zelf ook vragen stellen, dit noemen wij ook wel een ‘time-out’.

Als u een roesje krijgt, meten wij uw bloeddruk, hartslag en zuurstofgehalte. Indien u nagellak draagt graag één vinger vrij houden van nagellak om de saturatiemeter te plaatsen.

U ligt op uw linkerzijde op de behandeltafel met opgetrokken knieën. De endoscopist brengt via de anus de scoop (een dunne, flexibele slang) in tot aan het sigmoïd (gedeelte van uw darm). Hierna wordt de scoop geleidelijk teruggetrokken waarbij de endoscopist de darmwand nauwkeurig bekijkt op afwijkingen zoals, zweertjes, ontstekingen, bloedingen vernauwingen, of uitstulpingen van de darmwand (divertikels). 

Ook is het mogelijk dat er bij u een stukje weefsel (biopt) of een poliep wordt verwijderd, dit is niet pijnlijk. Het afgenomen weefsel wordt microscopisch onderzocht door de patholoog. De beoordeling duurt gemiddeld 14 dagen. De uitslag wordt met u besproken op de polikliniek of telefonisch. 

C02

Tijdens het onderzoek wordt er koolzuurgas in de darm geblazen zodat de darm wijder wordt en we uw darm goed kunnen bekijken. Door het opvoeren van de scoop en het inblazen van CO2 kunt u pijnlijke darmkrampen krijgen. Waarschijnlijk moet u hierdoor ook winden laten. Dit is heel normaal, u hoeft zich hier niet voor te schamen.
Houd de lucht niet op, want hierdoor krijgt u meer last van pijnlijke buikkrampen.

Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Na het onderzoek brengt de verpleegkundige u naar de uitslaapkamer. Als u een roesje hebt gekregen, moet u hier nog maximaal een uurtje uitslapen. Als u goed wakker bent, krijgt u iets te eten en drinken. Wij bellen uw begeleider na het onderzoek over het tijdstip waarop u gehaald mag worden. U mag niet zonder begeleiding de afdeling verlaten.

Als u geen roesje hebt gehad, kunt u de afdeling weer verlaten zodra u alle papieren hebt ontvangen.

U krijgt een ontslagbrief. Hierin staat onder andere wat er tijdens het onderzoek is gezien/ gedaan en wat u moet doen in geval van complicaties.

Verkeersdeelname en begeleiding na een roesje

U mag na het roesje de rest van de dag geen voertuig (auto, motor, brommer, fiets) besturen. Ook als u met een taxi of met het openbaar vervoer naar huis gaat, is het nodig dat een familielid of kennis bij u is.

Mogelijke complicaties

Een sigmoïdoscopie is een veilig onderzoek. Er kunnen echter complicaties optreden:

• Soms kunt u in de dagen na de scopie last hebben van buikpijn. De buikpijn gaat na een paar dagen vanzelf weer weg. U moet contact met ons opnemen als u naast de buikpijn ook koorts hebt of als de buikpijn heel ernstig is.
• Zijn er biopten of poliepen weggenomen, dan kunt u de eerste tijd een beetje bloed verliezen via de anus. Dit is niet ernstig, tenzij het bloeden heviger wordt. U moet dan contact met ons opnemen. Een bloeding kan direct tijdens het onderzoek optreden maar ook tot 14 dagen daarna.
• Een enkele keer kan er een gaatje in de darmwand ontstaan (perforatie). De kans op een perforatie neemt toe als de darmwand ernstig ontstoken is, als er veel uitstulpingen (divertikels) zijn of als er een poliep is verwijderd.
• Ook komen soms ademhalingsproblemen of hartfunctiestoornissen voor door het roesje.

Neem onmiddellijk contact op met het ziekenhuis bij:

• Plots toenemende pijn.
• Bij koorts hoger dan 38,5°.
• Grote hoeveelheden bloedverlies via de anus of als het bloedverlies zich in korte tijd herhaalt.

Op werkdagen tussen 08.00 en 17:00 uur kunt u bellen met de endoscopieafdeling via 088 75 573 66. Buiten deze tijden belt u met de verpleegafdeling MDL via 088 75 562 22.

Contact uitklapper, klik om te openen

De afdeling is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur