Wada test volwassenen

De naam Wada-test komt van de dokter die deze test als eerste deed: de Canadese neuropsycholoog dr. Juhn A. Wada. Dit onderzoek wordt vaak voor een epilepsie operatie gedaan om meer geïnformeerd te zijn over taal en geheugen.

Wat is een Wada-test

U komt in ons ziekenhuis voor een onderzoek: de Wada-test.
Bij de Wada-test brengen we één van uw hersenhelften tijdelijk in slaap. Of we doen dat na elkaar bij allebei uw hersenhelften, met een half uur pauze ertussen. Als een hersenhelft slaapt, doen we een aantal testen met de andere hersenhelft. Zo kunnen we:

• ontdekken welke hersenhelft het beste is in taal;
• kijken of er een kans is dat u na de operatie problemen krijgt met uw geheugen;
• zien of de wakkere hersenhelft de taken van de slapende hersenhelft over neemt.

Het onderzoek duurt ongeveer een half uur tot een uur. Om goed te kunnen testen, brengen we alleen één van uw hersenhelften in slaap. U blijft gewoon wakker. Dit is een onnatuurlijke situatie. Het is ook vreemd om te merken dat u sommige dingen even niet meer kan, bijvoorbeeld praten. Als het slaapmiddel is uitgewerkt, is alles weer zoals het was.

Voor een Wada-test krijgt u een plaatselijke verdoving in uw lies. Die prik kan pijnlijk zijn. Daarna krijgt u een buisje in uw lies. Dat voelt u niet door de verdoving. Door het buisje heen krijgt u een katheter geschoven, een soort slangetje, waar het slaapmiddel doorheen kan. Voor het vastleggen van de testresultaten gebruiken we EEG-apparatuur. U krijgt daarom EEG-elektrodes op uw hoofd tijdens de Wada-test.
Voor de Wada-test moet u twee dagen (een nacht) in het ziekenhuis blijven. U komt op de afdeling neurologie/neurochirurgie C3 Oost in het UMC Utrecht te liggen.

De opname is altijd op donderdag en op vrijdagochtend is de Wada-test. Voor de opname wordt u gebeld door de afdeling. Zij geven u informatie over waar en hoe laat u verwacht wordt. Op de opnamedag zal de neuropsycholoog die bij de Wada-test aanwezig is, nog even langs komen en een paar testjes doen.

De Wada-test doen we in de angiokamer op de röntgenafdeling in het UMC Utrecht. Er gaat altijd een verpleegkundige van de afdeling mee naar de angiokamer in het UMC Utrecht.

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Op de dag van de Wada-test

Wat doet u van tevoren?

• Vanaf twee uur voor het onderzoek mag u niets meer eten. U mag nog wel wat drinken.
• Als u altijd medicijnen slikt, mag u die gewoon innemen met een slokje water.
• Wast u zich van tevoren of neemt u een douche. Belangrijk is dat uw haren schoon en droog moeten zijn. Gebruik geen gel, wax of haarlak.

Wat doen wij vóór de Wada-test op de afdeling?

• We vertellen nog een keer hoe het onderzoek gaat.
• Zo nodig scheren we uw liezen (de plekken tussen de buik en het bovenbeen), zodat er geen haartjes zitten.
• U krijgt een OK-jasje aan. Zo kunnen we goed bij uw lies. U kunt uw ondergoed en sokken gewoon aanhouden.
• U krijgt een naambandje om.

Er zijn twee mogelijkheden:

1. U bent als eerste patiënt aan de beurt.

• We plakken op de afdeling de EEG-elektrodes op uw hoofd.
• Als het tijd is brengen we u in uw bed naar de röntgenafdeling voor de Wada-test.

2. U bent niet als eerste patiënt aan de beurt.

• We brengen u met bed op de afgesproken tijd naar de EEG-afdeling. Daar plakt een medewerker EEG-elektrodes op uw hoofd.
• U gaat van de EEG-afdeling direct door naar de röntgenafdeling voor de Wada-test. Het kan zijn dat u een poosje moet wachten. Neem voor deze wachtperiode een boek of een tijdschrift mee.

Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Hoe doen we de Wada-test?

De Wada-test doen we in de angiokamer van de röntgenafdeling in het UMC Utrecht. Welke apparatuur staat er?

• Röntgenapparaat: het röntgenapparaat hangt boven het bed waar u op ligt. Aan het begin van het onderzoek maken we hiermee röntgenfoto’s. Zo kunnen we zien of de drain op de goede plek komt te liggen. U voelt er niets van. Het apparaat maakt geen geluid tijdens de test.
• EEG-apparatuur: deze apparatuur staat vaak links naast het bed waar u op ligt. Hij kan ook ergens anders staan: er zitten wieltjes onder.
• De neuroradioloog heeft een tafel met groene kleden erover. Daarop liggen spullen klaar die hij nodig heeft om het buisje in te brengen in uw lies. Deze staat vaak rechts naast uw bed in de angiokamer.

Wie zijn erbij?

• De neuropsycholoog. Die kent u al van de dag van de opname en misschien van het neuropsychologisch onderzoek. Zij neemt de testjes bij u af.
• De neuroradioloog. Hij geeft u de prik in uw lies. Omdat dit heel schoon (steriel) moet gebeuren draagt hij beschermende kleding, handschoenen en een mondmasker.
• De KNF-arts. Hij beoordeelt de EEG-gegevens.
• De angiomedewerker. Hij helpt de neuroradioloog met het klaarleggen en aangeven van de spullen.
• De neuroloog. Hij beoordeelt mee wat er gebeurt tijdens het testen.

In de angiokamer moet alles zo schoon mogelijk zijn (steriel). Daarom draagt iedereen in de kamer beschermende kleding (een jas), een muts, plastic sloffen over de schoenen en soms een mondmasker.

Hoe gaat het dan?

• U gaat van het bed op de onderzoekstafel liggen. Of we helpen u daarbij.
• De angiomedewerker legt steriele doeken over u heen. Alleen uw lies, uw hoofd en uw armen zijn niet bedekt. Zo kan hij heel schoon werken.
• De KNF-laborant sluit het EEG aan.
• Links naast u staat de neuropsycholoog. Rechts van u staat de neuroradioloog en de angiomedewerker.
• U krijgt een verdovingsprik in één van uw liezen. Dit kan even pijn doen. Maar daarna voelt u geen pijn meer.
• Op de plek waar u de verdoving hebt gekregen, brengt de neuroradioloog een dun buisje in uw lichaamsslagader. We noemen dat een sheath.
• Als het buisje goed zit, schuift de neuroradioloog door dit buisje een dun hol slangetje naar binnen. Dit slangetje noemen we een katheter. Het slangetje schuift hij door tot in de halsslagader.
• Eerst spuit de neuroradioloog een beetje contrastvloeistof in de katheter. Met het röntgenapparaat kunnen we dan controleren of de katheter goed zit.
• Door de contrastvloeistof kunt u een warm gevoel in het hoofd krijgen.
• Als de katheter goed zit, spuit de neuroradioloog het slaapmiddel in.

Dan gaan we de testen doen. Vooraf is besproken met u welke kant we gaan testen en wat we hopen te zien. Dit kan de rechterhersenhelft of linkerhersenhelft zijn. Soms testen we beide hersenhelften na elkaar. Het testen gaat als volgt:

• Op het moment dat het slaapmiddel is ingespoten, zien we gelijk effect op het EEG. Als uw linkerhersenhelft slaapt, heeft u minder gevoel en kracht in de rechter kant van uw lichaam, of andersom. Dit kunt u merken aan uw arm en been. Soms ziet u aan die kant ook minder.
• De neuropsycholoog laat u voorwerpen en/of plaatjes zien. U moet vertellen wat u allemaal ziet.
• Soms laten we u dingen zien of vertellen we u dingen en vragen op een later moment of u dat nog weet. 

Tijdens het testen kijken we met de röntgenapparatuur en op het EEG-apparaat hoe uw hersenen werken. Na 1-4 minuten is het slaapmiddel weer uitgewerkt. We bespreken dan kort met elkaar of we genoeg informatie hebben. We besluiten dan of we:

• de hersenhelft verder moeten testen;
• stoppen met testen;
• de andere kant ook willen testen;
• dezelfde kant, voor de zekerheid, nog eens willen testen. 

Als we nog niet willen stoppen, laten we het buisje in uw lies zitten. De katheter trekken we een klein stukje terug. Daar voelt u niets van. 

Tussen de twee testen moet u een half uur zitten. We moeten dus wachten. Daarna schuiven we de katheter naar de juiste plek en geven weer het slaapmiddel.

Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Na de Wada-test

• De neuroradioloog haalt de katheter en de sheath uit uw lies. Hij drukt ongeveer 15 minuten lang met de hand of met een klem deze plek dicht. Daarna krijgt u op die plek een drukverband.
• We brengen u terug naar de verpleegafdeling.
• U moet in ieder geval vier uur in bed blijven.
• Uw been moet u gestrekt houden. Wel moet u regelmatig uw voet bewegen.
• De verpleegkundige komt regelmatig uw bloeddruk meten.
• Het kan zijn dat u erg moe bent en graag wilt slapen, dat mag.
• U mag weer eten.
• U moet veel drinken. Dan gaat de contrastvloeistof sneller uit uw lichaam.
• De zaalarts komt nog bij u langs om te kijken hoe het met u gaat.
• U mag aan het eind van de middag weer naar huis.
• De eerste dagen mag u niet te veel bukken en ook geen zware dingen tillen. Zo kan het wondje in uw lies goed herstellen.

De uitslag

We bespreken de uitslag in de vergadering van de lokale werkgroep, de USWEC (UMCU-SEIN Werkgroep Epilepsie Chirurgie). Daarna krijg u de uitslag van de neuroloog die de Wada-test heeft aangevraagd. Dat gebeurt tijdens de eerstvolgende afspraak. De neuroloog bespreekt dan met u wat hij tijdens de test gezien heeft. Ook bespreken jullie wat er verder gaat gebeuren.

Bijwerkingen

Bij een Wada-test heeft u geen last van bijwerkingen. Door een Wada-test krijgt u er dus geen nieuwe klachten bij.

Complicaties

Zelfs als een onderzoek helemaal goed is gedaan (“volgens het boekje”), kunnen er problemen ontstaan. Zulke problemen noemen we complicaties. Bij een Wada-test is er wel kans op complicaties. Gelukkig komt dit maar heel weinig voor; 1 op 1000 patiënten merkt er iets van.

De complicaties kunnen zijn:

• infectie;
• nabloeding van de lies.

Indien dit gebeurt, dient u te overleggen met de dienstdoende neurochirurg van het UMC Utrecht. Deze kunt u bereiken via de centrale, tel. 088 75 555 55.

Tips

Niet alleen medicijnen helpen tegen pijn. Ook uzelf kunt iets doen om er minder last van te hebben. Hier wat tips die kunnen helpen als u pijn hebt of bang bent.

• Vraag van tevoren wat er gaat gebeuren. Dan kunt u vast bedenken wat u zelf wilt.
• Vraag wat de dokters doen tegen de pijn.
• Vertel het als u pijn hebt en waar.
• Gebruik het pijnliniaaltje.
• Neem een vertrouwd iemand mee. Misschien vindt u het fijn zijn/haar hand vast te houden.
• Probeer zoveel mogelijk te ontspannen: doe samen een ontspanningsoefening. Bijvoorbeeld afwisselend spieren aanspannen en ontspannen.
• Neem iets mee om u af te leiden. U kunt maar aan één ding tegelijk denken! Bijvoorbeeld een boek of tijdschrift.
• Rustig ademhalen kan helpen als u bang bent of pijn hebt. Diep inademen door uw neus, tot drie tellen en dan weer uitblazen.
• Hebt u ergens last van? Hebt u pijn? Of ligt u bijvoorbeeld niet goed? Vertel dit dan altijd. Dan kijken we wat we daar aan kunnen doen.

Heeft u nog vragen? Schrijf ze op, dan kunt u ze niet vergeten. U kunt ze stellen als u in het ziekenhuis bent.

Voor vragen over de Wada-test kunt u bellen met Verpleegkundig Specialist Epilepsiechirurgie Janine Ophorst - van Eck, telefoonnummer 088 75 735 69.

Contact uitklapper, klik om te openen

Geopend maandag t/m vrijdag van 8.00 - 17.00 uur.