Prof. dr. ir. Roel Vermeulen is benoemd tot universiteitshoogleraar van de Universiteit Utrecht. In deze rol gaat hij zich richten op het thema planetaire en preventieve gezondheid.  

Read the English version >

Naast zijn werk bij de Universiteit Utrecht leidt Roel Vermeulen de planetaire gezondheid onderzoeksgroep bij het Julius Centrum van het UMC Utrecht, is hij wetenschappelijk directeur van het i4PH van de EWUU alliantie, en van de Data- en kennishub gezond stedelijk leven (DKH-GSL), een onafhankelijk en open platform van publieke en private organisaties die samen werken aan een gezonde leefomgeving. 

Hoe beïnvloeden de leefomgeving en klimaat onze gezondheid, en zijn negatieve effecten op de gezondheid te voorkomen? Dat zijn kernvragen van het thema planetaire en preventieve gezondheid. Dit thema brengt meerdere expertisegebieden samen: de relatie tussen menselijke en dierlijke gezondheid, het effect van lucht- en chemisch vervuiling op zowel de menselijke als planetaire gezondheid, en de ontwikkeling van duurzame en gezonde voedselsystemen voor de toekomst. 

Zorgen om gezondheid van de planeet 

Volgens Vermeulen zijn de zorgen om onze gezondheid en die van de planeet urgenter dan ooit. “De systemen waarop we vertrouwen voor onze gezondheid, zoals het klimaat, natuur, voedsel, en leefomgeving, zijn in toenemende mate uit balans. Dit heeft ernstige gevolgen voor de menselijke en planetaire gezondheid en kan leiden tot een vergroting van gezondheidsongelijkheden. Om zulke vraagstukken op te lossen, is samenwerking nodig tussen onderzoekers en niet-wetenschappelijke groepen zoals overheden, bedrijven, burgers en belangengroepen. Ik kijk er enorm naar uit om samen met zulke diverse teams de verschillende kansen en uitdagingen in de noodzakelijke transities aan te pakken.” 

Duurzame oplossingen 

De grootste uitdaging daarbij is volgens Vermeulen om ideeën, waarover men het vaak wel eens is, om te zetten in echte oplossingen en deze duurzaam te maken. “Om dit te bereiken, moeten we zorgvuldig nadenken over welke maatschappelijke verandering we willen en vaststellen welke kennis we nog missen om deze verandering te realiseren. Dit moet vervolgens vertaald worden naar wat dit betekend voor verschillende groepen in de samenleving.” 

Vermeulen gaat met het thema aan de slag vanuit zijn rol als Wetenschappelijk Directeur van het Institute 4 Preventive Health (i4PH) van de EWUU alliantie van de universiteiten van Eindhoven, Wageningen en Utrecht en het UMC Utrecht, en zijn rol binnen de Utrecht Life Sciences community voor planetaire gezondheid. Het gaat om een aanstelling van 0,4 fte voor vijf jaar. Daarnaast blijft hij voor 0,6 fte werkzaam bij het Institute for Risk Assessment Sciences (IRAS), een interfacultair onderzoeksinstituut van de Utrechtse faculteiten Geneeskunde, Diergeneeskunde en Bètawetenschappen. 

Hoogleraar Roel Vermeulen 

Roel Vermeulen is hoogleraar Milieu-epidemiologie en exposoomanalyse bij het IRAS. Hij onderzoekt in welke mate, en vooral in welke combinaties, niet-genetische factoren van invloed zijn op onze gezondheid – dit wordt ook wel het exposoom genoemd. Voeding, beweging, maar ook blootstelling aan luchtverontreiniging zijn enorm belangrijk bij het ontstaan van ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. Met zijn team coördineert hij grootschalige (inter)nationale projecten en samenwerkingsverbanden om het exposoom systematisch in kaart te brengen. Hierbij werkt hij samen met onderzoekers van diverse universiteiten en disciplines, bedrijven, maatschappelijke organisaties én inwoners.