Willem Verpoest: Respecteer de keuzes rond een kinderwens
Willem Verpoest, hoogleraar in de voortplantingsgeneeskunde, hield op donderdag 23 januari zijn oratie met de titel "The cycle of life is a bicycle". In zijn verhaal ging hij in op manieren waarop mensen met een kinderwens het beste geholpen kunnen worden om zwanger te raken. Hij sprak ook over de ethische vragen die hierbij naar voren komen.
Eén op de zes mensen heeft te maken met vruchtbaarheidsproblemen. Wanneer het mensen met een kinderwens niet lukt om zwanger te worden kunnen zij terecht bij het behandelcentrum voortplantingsgeneeskunde in het UMC Utrecht, waar zorg, wetenschappelijk onderzoek en onderwijs volop in beweging zijn.
En binnen die bijzondere patiëntenpopulatie is er een specifiek groep wensouders waar Willem Verpoest de komende jaren ook betrokken bij zal zijn. Willem is zelf vader van drie opgroeiende kinderen. Willem over de bredere trend: “Door de ontwikkelingen in de gezondheidszorg worden ook jongeren met een ernstige erfelijke aandoening steeds vaker volwassen. Hun kinderwens gaat vaak gepaard met allerlei vragen die vroeger nooit gesteld werden omdat deze jongeren helaas niet aan kinderen toekwamen. Langer leven leidt tot meer levensloopzorg, een mooie ontwikkeling.”
Passende begeleiding In de periode voor de zwangerschap tot de 10e week van de zwangerschap en onderzoek naar de lange termijnconsequenties van een ernstige erfelijke afwijking zijn voor deze toekomstige ouders cruciaal. En meer wetenschappelijk onderzoek op dit terrein is van belang. Met zijn jarenlange klinische ervaring en brede wetenschappelijke kennis is Willem Verpoest naar het UMC Utrecht gekomen om daar inhoudelijk mee aan de slag te gaan.
Willem Verpoest promoveerde in 2010 en werkte als afdelingshoofd Voortplanting en Genetica bij Brussel IVF met een team van 180 onderzoekers en zorgprofessionals voor een jaarlijks aantal IVF cycli van 5500+ waarvan 900+ PGT cycli. Hij is expert met betrekking tot reproductieve genetica, PGT (preïmplantatie genetische testing) en reproductieve immunologie. Hij was voorzitter en lid van de Vereniging voor Fertiliteitsstudie VFS, de Vlaamse Werkgroep Reproductieve Geneeskunde (VWRG) en op dit ogenblik voorzitter van de Belgian Society for Reproductive Medicine. Hij wordt internationaal erkend als klinisch wetenschapper in de voortplantingsgeneeskunde met veel kennis van zaken
Technologie is er en wat hebben mensen echt nodig?
Voor mensen die beiden drager zijn van een gen of genen die een erfelijke ziekte veroorzaken, zoals Cystic Fibrosis, spierziekte SMA of Hemofilie A/B is een kinderwens een thema waarbij mensen elkaar en hun arts de vraag stellen hoe om te gaan met de kans dat hun kind ook te maken krijgt met de gevolgen van een chronische ziekte.
Willem Verpoest: “In mijn visie staat daarbij de keuze van de patiënt voorop. In mijn rol als arts respecteer ik de keuze die de mensen met een kinderwens maken. We kunnen informatie over kansen met mensen delen. Sommige mensen met een erfelijke ziekte in de familie kiezen dan om te zien wat het leven hen brengt. Anderen willen graag voorkomen dat hun toekomstige kind wordt geboren met een erfelijke ziekte. Voor beiden kanten zijn goede argumenten. Dit soort vraagstukken hebben mijn volle aandacht en ook daar zal ik onderzoek op richten. Binnen het UMC Utrecht zijn er gelukkig mogelijkheden om volop samen te werken en in dialoog te gaan met medisch ethici en ook patiënten.”
Technologisch is er op dit vlak steeds meer mogelijk. Mensen met een kinderwens die weten dat bijvoorbeeld borstkanker of Cystic Fybrosis in de familie voorkomt, kunnen zich op die specifieke genen laten testen. Wanneer blijkt dat de wensouders ook drager van het gen zijn dan kunnen ze ervoor kiezen om met behulp van een preïmplantatie genetische test (PGT) zwanger te worden. Dan wordt een geselecteerd embryo dat het specifieke gen niet draagt, via een ivf-behandeling in de baarmoeder gebracht.
Waar koersen we op?
Voor Willem Verpoest is de samenwerking in het UMC Utrecht en haar partners voorspoedig gestart. Hij werkt bijvoorbeeld nauw samen met Marta Villani en haar team. Zij werkt als universitair hoofddocent bij de faculteit Dierengeneeskunde en als onderzoeker bij het UMC Utrecht, waar ze als klinisch embryoloog onderzoekt hoe er fouten ontstaan in de verdeling van chromosomen bij eicellen van vrouwen. Wanneer deze cellen een verkeerd aantal chromosomen hebben, kan dat de vruchtbaarheid beïnvloeden.
Ook gaat hij steeds meer samen met collega’s van het Prinses Maxima Centrum samenwerken. “We willen jonge patienten van nu graag de juiste prognoses geven over hun toekomstige gezondheid. Ook over hun vruchbaarheid en de kansen om in de toekomst een kind te kunnen krijgen willen we hen zo goed mogelijk informeren. Mede omdat dit bijdraagt aan de dialoog over hoe we hen tegen het verlies van vruchtbaarheid kunnen beschermen, bijvoorbeeld bij chemotherapie en bestraling. Het wordt nog meer levensloopzorg.”