Pilotfabriek brengt genezing chronische ziekten stap dichterbij

Maastricht, 9 april 2021 – Vandaag heeft het kabinet besloten om het Groeifondsvoorstel van RegMed XB volledig te bekostigen. Het gaat om maximaal 56 miljoen euro voor de pilotfabriek voor regeneratieve geneeskunde. Hiermee volgt het kabinet het zwaarwegend advies van de beoordelingscommissie van het Nationaal Groeifonds. Het geld wordt gebruikt voor de hoogwaardige bouw, inrichting en bemensing van deze pilotfabriek. RegMed XB staat voor Regenerative Medicine Crossing Borders. Het is een samenwerking van onderzoeksinstellingen, overheden, provincies, gezondheidsfondsen en bedrijfsleven in Nederland en Vlaanderen om te komen tot therapieën voor chronische ziekten, op basis van stamcellen, mini-organen, weefsels en slimme (bio)materialen. 

Regeneratieve geneeskunde beoogt de functie van falende weefsels of organen te herstellen of zelfs deze volledig te vervangen. Daardoor is levenslange behandeling van symptomen niet meer nodig. Marianne van der Steen (Director New Business Development RegMed XB): “Wij zijn enorm blij met deze investering. Hiermee kunnen we een infrastructuur opbouwen voor de ontwikkeling van regeneratieve therapieën waarmee patiënten in de toekomst echt geholpen kunnen worden. We bouwen zo aan een nieuwe industrie waar we koploper kunnen worden in de wereld. We worden een aantrekkelijke vestigingsplaats voor bedrijven uit het buitenland, kunnen start-ups en scale-ups gaan bouwen en we vergroten onze concurrentiekracht. En het levert banen op!”

Samenwerking in pilotfabriek
Het ontwikkelen van regeneratieve technologieën is complex omdat er gewerkt wordt met levende materialen, zoals cellen en weefsels, en brengt hoge kwaliteitseisen met zich mee. Daardoor is het nu nog zeer arbeidsintensief en niet geautomatiseerd. Met de pilotfabriek wordt het voor verschillende materialen (biomaterialen, stamcellen, microweefsels, macroweefsels) mogelijk deze op grotere schaal te maken. De nieuwe faciliteiten in de vier deelnemende regio’s (Eindhoven, Leiden, Maastricht, Utrecht) vormen samen de pilotfabriek. Ze beslaan de hele keten van de ontwikkeling en kleinschalige productie van biomaterialen, stamcellen, micro- en macroweefsels voor gepersonaliseerde toepassingen. Marianne van der Steen: “In grote lijnen richt Leiden zich op de ontwikkeling en productie van o.a. stamcellen: de basis van veel regeneratieve geneeskunde. Eindhoven ontwikkelt nieuwe biomaterialen waar stamcellen aan kunnen worden toegevoegd om het lichaam te helpen beschadigde functies te herstellen. Utrecht is sterk in het integreren van de materialen en cellen door middel van biofabricage. Tot slot richt Maastricht zich op de assemblage van microweefsels tot macroweefsels. Iedereen kan gebruik maken van de pilotfabriek zoals onderzoekers, start-ups en scale-ups. Een pilotfabriek waarin alle partijen intensief samenwerken voor regeneratieve oplossingen is uniek in de wereld en van grote waarde.”

Meer patiënten helpen
Regeneratieve therapieën zijn zeer complex en worden vaak per patiënt op maat gemaakt. Dit precisiewerk is zeer tijdrovend en kostbaar, wat brede toepassing op dit moment nog belemmert. Met deze investering wordt het productieproces verbeterd en de ontwikkeling van de therapieën versneld. Tom Oostrom (directeur Nierstichting): “Door de toekenning vanuit het Groeifonds kunnen we in de toekomst grotere aantallen patiënten helpen én worden kosten bespaard. Dit biedt de miljoenen mensen wereldwijd met chronische ziekten uitzicht op herstel. Op dit moment richt de gezondheidszorg zich vooral op het bestrijden van symptomen, maar RegMed XB zet in op genezing van ziekten als diabetes type 1, nierfalen, artrose en hartfalen. Deze toekenning brengt dat einddoel een grote stap dichterbij.” 

Grotere innovatiekracht
De investering in een pilotfabriek draagt niet alleen bij aan de gezondheidszorg. Het is ook een middel om de innovatiekracht van Nederland te vergroten. Nederland is nu al één van de voorlopers op het gebied van regeneratieve geneeskunde. De pilotfabriek zorgt voor een belangrijke impuls in deze opkomende industrie. Dankzij de steun van het Groeifonds én de investering van provincies, private partijen en kennisinstellingen ontstaat het ecosysteem waarin partijen hecht samenwerken en dat genezing van chronische ziekten een stap dichterbij brengt. 

Utrechts onderzoekscluster
Van het toegezegde bedrag gaat ruim 12 miljoen naar Utrecht. Met deze steun zal een Innovation Center for Advanced Therapies (ICAT) worden opgericht. In dit centrum zal alle relevante expertise en infrastructuur samenkomen voor de ontwikkeling van regeneratieve behandelingen en ziektemodellen met gebruik van biofabricatie en 3d bioprinten. Gepersonaliseerde therapieën en klinische studies worden mede ontwikkeld op basis van immuuncel-, stamcel- en organoïd-technologie, waar Utrecht een voorloper in is. Het Utrechtse onderzoekscluster bestaat uit het UMC Utrecht, de Universiteit Utrecht (Faculteit Bètawetenschappen en Faculteit Diergeneeskunde), het Prinses Máxima Centrum en het Hubrecht Instituut en vormt een stevige basis voor het reproduceerbaar ontwikkelen van regeneratieve therapieën en het snel beschikbaar komen voor de patiënt.