Hartfalen heeft grote impact op de kwaliteit van leven
Linda van Laake, hartfalen cardioloog en hoogleraar complex hartfalen
Wat is jouw rol binnen het UMC Utrecht als het gaat om hartfalen?
Ik werk als cardioloog hartfalen in het UMC Utrecht, waar we mensen behandelen in alle fasen van deze aandoening – van beginnende klachten tot ernstig hartfalen. Mijn expertise ligt bij patiënten met een vergevorderd ziektebeeld, voor wie reguliere behandelingen niet meer voldoende zijn. Vanuit het hele land worden deze patiënten naar ons verwezen, omdat we gespecialiseerd zijn in harttransplantaties en het implanteren van steunharten.
Doe je naast patiëntenzorg ook onderzoek?
Zeker. Binnen ons multidisciplinaire team doen we onder andere onderzoek naar het voorkomen van hartschade bij patiënten die een chemobehandeling ondergaan. Een ander belangrijk onderzoek richt zich op zogenaamde ‘weefselpleisters’ – stukjes hartweefsel die we uit stamcellen maken en gebruiken om beschadigde delen van het hart te herstellen.
Waarom is deze campagne over hartfalen belangrijk volgens jou?
Hartfalen krijgt nog te weinig aandacht. Mensen reageren soms opgelucht als ze de diagnose krijgen – “Gelukkig, het is geen kanker.” Maar dat beeld klopt niet met de ernst van de ziekte. Hartfalen heeft grote impact op de kwaliteit van leven en kent een hoge ziektelast. Als mensen de symptomen sneller herkennen, kunnen we ook eerder starten met behandelen.
Welke signalen kunnen wijzen op hartfalen?
Kortademigheid is een belangrijk alarmsignaal. Als traplopen ineens moeite kost, kan dat duiden op een verminderde hartfunctie. Ook vocht vasthouden, bijvoorbeeld in de enkels of onderbenen, is typisch. Als je een kuiltje ziet na het indrukken van de huid, kan dat wijzen op oedeem. Hoe eerder we hartfalen opsporen, hoe beter we het kunnen behandelen.
Wat houdt de behandeling van hartfalen in?
Hartfalen is goed behandelbaar, maar het blijft een serieuze aandoening. Medicatie helpt vaak om klachten te verminderen en de levensverwachting te verbeteren. Soms is een pacemaker of een ICD (inwendige defibrillator) nodig. In meer gevorderde gevallen komt een steunhart of zelfs een harttransplantatie in beeld. We onderzoeken altijd de achterliggende oorzaak: hoge bloeddruk, een eerder infarct of erfelijke factoren - die kennis helpt ons om gerichter te behandelen.
Wat kun je zelf doen om je hart gezond te houden?
Een gezonde leefstijl helpt om het risico op hartfalen te verkleinen. Denk aan voldoende bewegen, gevarieerd eten, goed slapen en het vermijden van roken en overmatig alcoholgebruik. Overgewicht en een hoge bloeddruk zijn risicofactoren. Helaas kan hartfalen ook jonge en ogenschijnlijk gezonde mensen treffen, bijvoorbeeld door erfelijke aanleg. Maar dankzij innovatief onderzoek kunnen we steeds meer betekenen voor deze patiënten.