De Hartstichting heeft vandaag aan vier onderzoekers van het UMC Utrecht een Dekkerbeurs toegekend. De persoonlijke onderzoekbeurzen voor getalenteerde wetenschappers gaan naar Heleen Westland, Tim van de Hoef, Steven Hageman en Mark Bakker. In totaal is aan deze onderzoekers ruim 1,5 miljoen euro beschikbaar gesteld. Met deze beurzen kunnen de wetenschappers de komende jaren onderzoek doen naar hart- en vaatziekten.

Heleen Westland - Optimale ondersteuning bij hartfalen

In Nederland hebben ongeveer 240.000 mensen hartfalen. In het dagelijks leven hebben zij vaak last van kortademigheid en vermoeidheid. "Veel mensen met hartfalen vinden het moeilijk om de ernst van hun vermoeidheid en kortademigheid in te schatten", legt verplegingswetenschapper Heleen Westland uit. "Daarom is het ook zo moeilijk om te bepalen of hun klachten erger worden. Daarnaast weten mensen niet altijd wat ze zelf kunnen doen om ervoor te zorgen dat de klachten niet erger worden.” Heleen Westland van het Julius Centrum werkt samen met patiënten, hartfalenverpleegkundigen en cardiologen aan nieuwe manieren om deze patiënten te ondersteunen. Zo wil ze zorgen dat zij minder vaak opgenomen hoeven te worden in het ziekenhuis en dat ze in het dagelijks leven minder last hebben van hun klachten. Westland kreeg een Dekkerbeurs toegekend voor Senior Scientist van 510 duizend euro.

Tim van de Hoef - Diagnose pijn op de borst met kustmatige intelligentie

Jaarlijks krijgen cardiologen in Nederland meer dan 180.000 nieuwe patiënten met pijn of kramp op de borst te zien. Ongeveer de helft van de mensen die hiervoor een hartkatheterisatie ondergaat heeft geen vernauwing in de slagaders die het hart van bloed voorzien. “Dat lijkt goed nieuws” legt interventiecardioloog Tim van de Hoef en clinical scientist binnen het speerpunt Circulatory Health uit. “Maar deze mensen behouden hun klachten en hebben een hogere kans om vroegtijdig te overlijden.”

Het is moeilijk te bepalen wat de oorzaak is van hun klachten. Tim van de Hoef gaat verschillende bestaande tests verbeteren met behulp van kunstmatige intelligentie. Zo wil hij ook bij de mensen zonder vernauwing de oorzaak van hartkramp vaststellen zodat ook zij goed behandeld kunnen worden. Van de Hoef kreeg een Senior Clinical Scientist Dekkerbeurs toegekend van 475 duizend euro.

Steven Hageman - Digitale beslishulp hartinfarct

Een hindoestaanse vrouw van 60 en een witte man van 40 die een hartinfarct hebben doorgemaakt krijgen momenteel beiden dezelfde medicatie om een volgend hartinfarct te voorkomen. Omdat zij hier mogelijk niet evenveel baat bij hebben, moet dit anders. Daarom werkt arts-onderzoeker Steven Hageman van het speerpunt Circulatory Health aan een digitale beslishulp waarmee artsen de behandeling kunnen afstemmen op de patiënt. Die beslishulp is gekoppeld aan het elektronisch patiëntendossier. Huisartsen en specialisten kunnen ermee berekenen wat iemands risico is om binnen 10 jaar opnieuw een hart- of vaatziekte te krijgen. Én hoeveel meer jaren iemand zonder deze ziekten kan leven als deze persoon medicijnen inneemt en/of de leefstijl aanpast. "Als we iedereen op maat zouden behandelen, dus afgestemd op de persoon, kunnen we veel meer volgende hart- en vaatziekten voorkomen”, licht Steven Hageman toe. Hageman kreeg een postdoc Dekkerbeurs toegekend van 275 duizend euro.

Mark Bakker - Oorzaken van hersenbloedingen ophelderen

Waardoor komt er een zwakke plek in een bloedvat in de hersenen? En waardoor ontstaat er een uitstulping in het bloedvat en barst dit uiteindelijk? Geneticus Mark Bakker van het speerpunt Brain wil dit ontrafelen om medicijnen tegen hersenbloedingen mogelijk te maken.

Veel mensen met zo’n aneurysma worden niet geopereerd. Het risico op scheuren en dus op een bloeding is vaak kleiner dan de risico’s van een operatie. Maar veel mensen hebben daardoor wel het gevoel met een ‘tikkende tijdbom’ te leven. Er zijn geen medicijnen die kunnen voorkomen dat een aneurysma groeit en barst.

Wetenschappers weten niet hoe een zwakke plek in het hersenbloedvat ontstaat en waardoor deze groeit en uiteindelijk scheurt. Wel is bekend dat het vrouwen vaker overkomt dan mannen. Rokers en mensen met een hoge bloeddruk lopen ook meer risico. Bakker gaat onder andere bestuderen wat er precies misgaat in verschillende bloedvatcellen. Ook onderzoekt hij of de gevonden oorzaken net zo’n belangrijke rol spelen bij vrouwen als bij mannen. “Als je weet welke processen hersenbloedingen veroorzaken, weet je waarop toekomstige medicijnen zich moeten richten”, licht Bakker toe. Hij kreeg een Dekkerbeurs toegekend van 275 duizend euro.