Nieuwe methodes brengen cognitieve problemen beter in kaart
Veel patiënten met niet-aangeboren hersenletsel krijgen te maken met cognitieve problemen, zoals vergeetachtigheid of moeite met concentreren. Cognitieve revalidatie is er op gericht om zo goed mogelijk te leren omgaan met deze beperkingen. De beschikbare pen-en-papier tests zijn echter niet altijd gevoelig genoeg om de dagelijkse problemen in kaart te brengen. Het inzetten van technologie kan hier een uitkomst bieden, zoals een digitale test of virtual reality. Deze nieuwe methodes maken het mogelijk om milde cognitieve problemen in kaart te brengen. Daarmee verbetert het diagnostisch onderzoek en uiteindelijk de behandeling. Dit blijkt uit onderzoek van psycholoog in opleiding Lauriane Spreij die hierop deze week promoveerde.
Jaarlijks worden ongeveer 140.000 Nederlanders getroffen door hersenletsel, bijvoorbeeld na een beroerte of een ongeluk. Veel mensen ervaren hierna cognitieve problemen die hen beperken in het dagelijks functioneren binnen het gezin of werk. Lauriane Spreij: ‘Een revalidatiebehandeling begint met een neuropsychologisch onderzoek om de cognitieve klachten in kaart te brengen. Daarvoor worden grotendeels pen-en-papier tests gebruikt. Deze tests staan echter ver af van de dynamiek van het dagelijks leven waarin de patiënt de beperkingen ervaart. Een test wordt bijvoorbeeld in alle rust afgenomen in een lege kamer. Hierdoor komen de uitkomsten lang niet altijd overeen met de klachten die een patiënt ervaart in een drukke dagelijkse situatie, zoals de supermarkt of een open werktuin.’
Milde stoornissen opsporen
De pen-en-papier tests zijn soms ook niet gevoelig genoeg om milde cognitieve stoornissen aan te tonen. ‘Met digitale tests worden de prestaties van een patiënt van A tot Z vastgelegd, waardoor cognitieve stoornissen kunnen worden gemeten die niet gemeten worden met de huidige pen-en-papier tests’, vertelt Spreij. ‘Door de inzet van virtual reality kunnen we bovendien echt een dagelijkse omgeving nabootsen die veel meer overeen komt met de situatie waarin patiënten klachten ervaren. Het zo goed mogelijk in kaart brengen van cognitieve stoornissen is van groot belang, omdat de diagnostiek aanknopingspunten biedt voor een behandeling op maat.’
Lauriane Spreij is werkzaam bij het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht