Patiëntverhaal Marina
"Dankzij stamcelonderzoek heb ik mijn leven teruggekregen"
Marina (31) zat op de middelbare school toen ze dollend met een vriend over het schoolplein liep. Opeens viel ze languit op de grond met beide benen in een rare S-vorm. Haar knieschijven waren, voor de zoveelste keer, uit de kom geschoten. ”Deze keer was het heel ernstig. Ik kon het niet zelf herstellen.” Nieuwsgierige scholieren stonden in een cirkel om haar heen. “Op dat moment voel je je erg klein.”
Niet de eerste keer
Een knieschijf uit de kom was voor Marina niet vreemd. Dat gebeurde al vanaf haar tiende jaar. Bij een misstap, als ze zich ’s nachts in bed omdraaide, of gewoon zomaar. “Toen ik vijftien was gebeurde dit soms dagelijks.” Iedereen was er eigenlijk aan gewend, Marina zelf ook. ”Ik zette zelf mijn knie weer op z’n plek: been strekken, knie draaien tot ik ‘klik’ hoorde en even tien minuten wachten. Het hoorde bij mijn leven en ik wilde dat er niet door laten beïnvloeden.”
Weinig aan te doen
Om de kniebanden rust te geven werden haar benen van heup tot voet voor zes weken in het gips gezet. Veel meer was er niet aan te doen. “Soepele gewrichten, een meisjesprobleem”, werd gezegd. “In 2007 kreeg ik een constante, brandende pijn aan mijn knieën, waardoor ik amper kon lopen of fietsen. Mijn leven als student werd er fors door beïnvloed. Een kijkoperatie wees uit dat beide knieën het moesten doen met heel weinig kraakbeen. Bij elke beweging schuren de botten dan over elkaar. In de afgelopen jaren was het bot daardoor vlak geworden.”
2007: twee nieuwe knie-kommen
“Om mijn knieën op hun plaats te houden werd er een stuk bot uit mijn scheenbeen gehaald. Daarmee werd een nieuwe knie-kom gemaakt. Na een half jaar revalideren was mijn andere knie aan de beurt. Een moeilijk jaar. Ik had overal hulp bij nodig. Als je op de eerste verdieping woont zonder lift, hoe krijg je dan je rolstoel naar boven en beneden? Gelukkig had ik mijn ouders, vriend en de vrienden uit de flat.” Marina liep een jaar studievertraging op en haar tijdelijke baan moest ze opgeven. “Door de operaties had ik nu in elk geval knieën die op hun plaats bleven. Dit was een grote verbetering, alleen kraakbeen was er nog steeds niet. Hierdoor bleef ik pijn houden.”
Kraakbeen op kweek
In 2009 hoorde Marina dat in het UMC Utrecht studies gedaan werden naar het herstel van kraakbeen via cel-transplantatie. Ze wist dat orthopedisch chirurg Daniël Saris zich hiermee bezig hield en nam contact met hem op. ”Ik heb hem bijna gesmeekt of ik mee mocht doen. Maar helaas kon dat in eerste instantie niet.” Toch kwam er in maart 2009 groen licht. “Ik was erg blij dat ik alsnog kon worden behandeld. Tijdens de behandeling werd er eerst een stukje kraakbeen uit mijn knie gehaald. Dat werd op kweek gezet en groeide op een sponsje uit tot cellen die nieuw kraakbeen kunnen maken. Dit werd teruggezet in de knie. Na drie maanden kwam ook de andere knie aan de beurt.” Weer volgde een lange periode van herstel. “Het was bijna niet vol te houden om weer zo beperkt te zijn en mijn leven nog een keer ’on hold’ te moeten zetten. Gelukkig hebben de mensen in mijn omgeving mij hier doorheen gesleept.”
Weer lopen
Wat Marina vurig hoopte gebeurde ook: het opgekweekte kraakbeen hechtte zich aan de plekken waar haar kraakbeen eerder verdwenen was. “Dat ik nu weer kan lopen betekent voor mij dat ik mijn leven terug heb. Meestal loop ik zelfs zonder pijn, maar in sommige situaties doen mijn knieën zeer of zijn ze stijf. Zoals op een koude dag. Ik vind dat geen probleem en los dat makkelijk op. Ik neem een warme douche als ik thuis kom en ik kies alleen nog een warm land als vakantiebestemming.”
Vervolgonderzoek naar kraakbeentransplantatie voor de knie
De IMPACT-methode wordt onze nieuwe manier van kraakbeentransplantatie voor de knie. Een belangrijk voordeel van deze methode is dat er maar één operatie nodig is. Er wordt geen biopt genomen en de cellen hoeven niet te worden gekweekt. Dit in tegenstelling tot andere behandelingen waarvoor twee operaties, tijd om te kweken en veel geld nodig zijn. Ons team van onderzoekers en artsen werken er met man en macht aan om deze methode zo snel mogelijk breed aan te kunnen bieden. Een belangrijke steun daarbij is het UMC Utrecht speerpunt: Regeneratieve Geneeskunde en stamcellen waarin de artsen en onderzoekers samenwerken.
IMPACT (Instant MSC Product accompanying Autologous Chondron Transplantation) houdt in dat we de operatie beginnen door het kraakbeen-defect goed schoon te maken waardoor we de kraakbeencellen kunnen recyclen. De kraakbeencellen worden eruit gehaald en in het laboratorium bewerkt. Die kraakbeencellen vermengen we met beenmergcellen uit de donorbank. Daarna plaatsen we dat tijdens dezelfde operatie in een lijm terug in het probleemgebied in de knie. Na deze operatie start de revalidatie. Bekijk de video over IMPACT.
Wij verwachten binnenkort weer patiënten te kunnen behandelen met deze experimentele methode. In het kader van dit onderzoek zijn er strikte regels over wie in aanmerking komt. Hebt u hier vragen over of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met de UMC Utrecht Mobility Clinic en de experts van Regeneratieve Geneeskunde en stamcellen via e-mailadres: knie@umcutrecht.nl
Een stevige stap vooruit met Marina uitklapper, klik om te openen
“Toen ik twintig jaar was bleek dat het kraakbeen in mijn knieën praktisch verdwenen was. Een oplossing was er niet, tot ik hoorde van een onderzoek naar kraakbeentransplantatie bij de Mobility Clinic van het UMC Utrecht. Voor mij een groot succes, waardoor ik nu veel minder pijn heb en weer kan lopen.”.
Het succes bij onder andere Marina laat zien dat – door wetenschappelijk onderzoek – wij het eigen kraakbeen helpen om zichzelf te herstellen. Een bijzonder resultaat van jarenlang onderzoek en samenwerking tussen onderzoekers, artsen, industrie en overheid. Deze fase van de studie is nu afgerond. Binnenkort start het vervolg, want er zijn altijd nieuwe uitdagingen en verbeteringen mogelijk.