Inwendige bestraling bij prostaatkanker met HDR

In de folder leest u meer over de brachytherapie bij prostaatkanker met HDR

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Als voorbereiding op de behandeling krijgt u 2 afspraken. Eén met een brachylaborant voor praktische zaken rondom de behandeling en één met een anesthesist op de poli voor pre-operatieve screening (POS-poli).

Laxeermiddel

Vijf dagen voor de behandeling begint u met het innemen van het laxeermiddel psylliumvezels (Metamucil®). Verspreid over de dag neemt u 3 zakjes met water in. Dit blijft u doen tot en met de dag voor de implantatie. Deze zakjes kunt u kopen bij de apotheek zonder recept. 

De dag voor de ingreep

Deze dag mag u alleen lichte maaltijden eten, met een lichte maaltijd bedoelen we bijvoorbeeld brood, crackers of beschuiten met licht beleg. Vet en/of gekruid voedsel en alcohol worden afgeraden. 

Overige voorbereidingen

In verband met de hygiëne verwachten wij dat u voordat u naar het ziekenhuis komt in bad gaat of een douche neemt, uw haar wast en uw tanden poetst. Dit helpt bij het voorkomen van infecties. Draag comfortabele kleding, zodat u geen last heeft met het eventuele verband dat aangelegd wordt. 

Neem het volgende mee naar het ziekenhuis:

• De medicijnen die u regelmatig gebruikt.
• Adres en telefoonnummer van iemand met wie de afdeling contact kan opnemen, als dit nodig mocht zijn.
• Kleding/toiletspullen voor een eventuele overnachting.
• Warme sokken voor tijdens de ingreep.

Waardevolle bezittingen (geld, sieraden) kunt u beter thuis laten. Het UMC Utrecht is niet verantwoordelijk voor verlies en diefstal van uw eigendommen.

De dag van de ingreep uitklapper, klik om te openen

Op de dag van de ingreep houdt u zich voor het eten en drinken aan de afspraken die u op de POS-poli heeft gemaakt.

De verpleegkundige van de afdeling brengt u naar uw kamer. U kunt zich daar omkleden. De verpleegkundige zal de huid tussen de balzak en anus wassen en scheren. Daarna wordt een klysma gegeven. Hierbij wordt er vloeistof, via uw anus in de endeldarm gebracht, om deze leeg te maken. Dit is nodig om goed beeld te hebben van uw prostaat, met behulp van echografie, tijdens de behandeling. Daarna wordt u naar de behandelkamer gebracht. Daar aangekomen geeft de anesthesist u de verdoving, meestal door middel van een ruggenprik. Uit voorzorg krijgt u voor de behandeling antibiotica om de kans op infecties te verkleinen. Als de verdoving goed werkt wordt u in de gewenste houding gelegd en wordt er een blaaskatheter bij u ingebracht. Dit kunt u voelen, maar het is niet pijnlijk. 

Dit geldt ook voor de volgende stappen.

• De prostaat wordt met een echografiesonde (probe) in de endeldarm (rectum) in beeld gebracht.
• Met behulp van deze echobeelden en de eerder gemaakte MRI wordt door de radiotherapeut een aantal holle naalden via de huid tussen de balzak en anus ingebracht.
• Nadat alle naalden geplaatst zijn wordt een MRI gemaakt. Deze MRI is het uitgangspunt voor de berekening van de bestraling.
• De bestraling vindt plaats in de MRI ruimte. Daarbij gaat een radioactieve bron door de holle naalden heen.
• Na afloop van de bestraling worden de naalden verwijderd.

Hierna gaat u weer terug naar uw kamer. De totale duur van de behandeling is ongeveer 4 uur. Als de verdoving grotendeels is uitgewerkt, wordt de blaaskatheter verwijderd en als het plassen weer spontaan lukt, mag u naar huis.

Na de behandeling uitklapper, klik om te openen

We raden u aan om de eerste dagen geen zwaar werk te verrichten en de eerste weken niet te fietsen als op een zadel zitten gevoelig is. Verder kunt u alle activiteiten die u voor de ingreep deed weer hervatten, inclusief sporten als tennis en golf. Er volgen nog een aantal nacontrole (follow-up) afspraken. De eerste afspraak is met de radiotherapeut, ongeveer een maand na de behandeling. Zes maanden na de behandeling wordt in het UMC Utrecht nog een keer een MRI-scan gemaakt van de prostaat.

Mogelijke bijwerkingen

Als bijwerking kunt u in de dagen na de behandeling last krijgen van pijn in de onderbuik. Hiervoor kunt u paracetamol innemen. Daarnaast kan het plassen gevoelig zijn en kan het zijn dat u vaker kleine beetjes moet plassen. Er kan bloed meekomen met de urine door het aanprikken van de prostaat. Dit is heel normaal en deze klachten verdwijnen na een tijd vanzelf weer. Een enkele druppel bloed kan de plas al behoorlijk rood maken, schrik daar dus niet van. Soms komen er ook wat bloedstolsels mee met de urine. 

Mocht u in de dagen na de behandeling het gevoel hebben te moeten plassen maar merkt u dat dit niet lukt, moet u direct contact opnemen met de huisarts (overdag) of de huisartsenpost (buiten kantoortijden).

Ook de endeldarm kan problemen geven, zoals dunnere ontlasting of winderigheid. Mochten de klachten te lang aanhouden of erg hevig zijn, dan kunt u altijd contact opnemen met het ziekenhuis.

Ook de seksuele beleving kan veranderen. De stijfheid van de erecties kan afnemen, waardoor gemeenschap moeizamer gaat. Sommige mannen ervaren een droge ejaculatie (geen sperma bij het klaarkomen) of er kan wat bloed meekomen bij het sperma. 

Verblijf

Tijdens uw verblijf op de stralingsunit oncologie kunt u de telefoon, radio en televisie op uw eigen kamer gebruiken. U mag bezoek ontvangen, de bezoektijden zijn van 14:00 uur tot 20:00 uur.

Vervoer

Omdat u een verdoving heeft gehad, mag u niet zelf autorijden. Geadviseerd wordt om u te laten brengen en halen, van en naar het ziekenhuis. 

Waar kunt u ons vinden? uitklapper, klik om te openen

U komt bij de hoofdingang van het UMC Utrecht. U volgt route E langs de centrale opname en de winkeltjes. Na de winkeltjes gaat u rechtsaf. U blijft route E volgen. Aan het eind van de gang ziet u de liften. U gaat dan naar de tweede verdieping. 

Als u uit de lift komt gaat u meteen naar links de gang in, route E volgend. U loopt dan richting klapdeuren. Na de klapdeuren gaat u meteen naar links. U bent dan bij de stralingsunit, waar u zich kunt melden.

Vragen? uitklapper, klik om te openen

Wanneer u vragen heeft over de behandeling dan kunt u contact opnemen via telefoonnummer 088 75 588 00. Vraagt u dan naar de afdeling brachytherapie. 

Contact uitklapper, klik om te openen

De afdeling is bereikbaar op werkdagen van 8.00 - 17.30 uur.