Kinderen op bezoek op de IC

Wanneer een ouder of familielid ziek is en op de Intensive Care (IC) komt te liggen, breekt er een onzekere en spannende tijd aan, ook voor kinderen. Kinderen zullen het meeste aannemen van hun eigen ouder. Belangrijk is dat dit gebeurd in woorden en gebaren die aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van het kind. Het kind moet weten dat zijn ouder ziek is, en geholpen moet worden door de dokters, de verpleegkundigen en de medische apparaten.

Daar waar ouder staat kunt u ook verzorger(s) lezen en waar u hij leest kunt u ook zij lezen.

Algemene adviezen uitklapper, klik om te openen

• Vertel wat er aan de hand is.
• Forceer niets, wanneer het kind niet op bezoek wil komen dan hoeft het niet.
• Wees eerlijk in uw uitleg.
• Respecteer de wensen van uw kind.
• Luister en kijk naar uw kind.
• Zorg dat uw kind een vast dagritme heeft. Dit geeft een kind rust, voorspelbaarheid en veiligheid. Uw kind kan bijvoorbeeld gewoon huiswerk maken, naar de sportclub gaan of andere leuke dingen doen.
• Vraag bekenden die vertrouwd zijn met uw kind om hulp rondom de zorg. Eis niet van uzelf dat u als ouder alles alleen moet kunnen. Betrek bekenden bij de zorg waarbij uw kind zich op zijn gemak voelt.
• Informeer school/kinderdagverblijf/buitenschoolse opvang.
• Er is een koffer met begeleidingsmateriaal voor kinderen om inzichtelijk te maken wat er gebeurd op de IC.
• Laat van te voren weten aan de verpleegkundige wanneer u met uw kind op bezoek komt.
• Op de IC hebben wij dagboekjes, het kan voor uw kind fijn zijn om in hun eigen dagboekje dingen over papa of mama op te schrijven.
• Het is mogelijk om tijdens het bezoek foto’s te maken.

Kinderen in de leeftijd 0-4 jaar uitklapper, klik om te openen

Het is belangrijk dat kinderen ook op deze leeftijd op bezoek komen wanneer een ouder of naaste ernstig ziek is. Hierdoor krijgt het kind niet het gevoel van de ouder gescheiden te worden. Kinderen in de leeftijd 0-4 jaar hebben een andere perceptie van lijden en verlies dan oudere kinderen. Zij doen veel op gevoel en kunnen dingen nog niet goed begrijpen en vragen. Peuters beginnen rond 2 jaar met fantaseren. Omdat zij nog te weinig kennis hebben van hoe de wereld werkt, zullen zij missende elementen aanvullen met hun fantasie. Kinderen tussen 3-4 jaar beginnen te leren dat fantasie en werkelijkheid verschillende dingen zijn.

Voorbereiding op het bezoek

• Bereid uw kind een dag van te voren voor op het bezoek. Te lang van te voren inlichten kan het kind angstig maken en daarbij kan het kind ook niet alles onthouden.
• Leg eerlijk en simpel uit wat er aan de hand is. Papa of mama is erg ziek, maar de dokters en verpleegkundigen doen er alles aan om hem/haar beter te maken.
• Vertel alleen wat strikt noodzakelijk is. Kinderen die meer willen weten, vragen uit zichzelf meer.
• Vertel uw kind wat hij/zij te zien krijgt op de IC. Zoals bijvoorbeeld een beademingsmachine, infuus, voedingssonde etc. Dit verhoogd de herkenbaarheid als uw kind op bezoek komt.
• Op de IC is een koffertje aanwezig met spullen die op de IC gebruikt worden. Verpleegkundigen kunnen dit tijdens een eerste bezoek, voorafgaand aan het betreden van de kamer, laten zien aan uw kind.
• Kinderen beginnen te fantaseren vanaf 2 jaar. U kunt een stukje meegaan in de fantasie van uw kind, maar voorkom dat u de fantasie van uw kind zelf groter maakt.
• Vertel uw kind dat er geluiden te horen zijn van verschillende apparaten rondom het bed, bijvoorbeeld de piepjes van een infuuspomp.
• Vertel uw kind dat de dokters en verpleegkundigen witte kleding dragen.
• Neem iets herkenbaars mee van thuis zoals het petje van papa, een sjaaltje van mama of zet muziek op waar jullie graag naar luisteren.
• Laat uw kind eventueel iets moois knutselen om mee te nemen.

Na het bezoek

• Afscheid nemen mag, maar hoeft niet! Wanneer uw kind gedwongen wordt om afscheid te nemen kan dit een naar gevoel achterlaten.
• Laat eventueel een knuffel achter bij papa/mama. Bijvoorbeeld: twee knuffels, één blijft bij de ouder in het ziekenhuis en de ander gaat mee naar huis.
• De spanningsboog van uw kind is bepalend voor de duur van het bezoek. Geadviseerd wordt het bezoek niet langer dan 15-30 minuten te laten duren.
• Spreek op een later moment nog eens alles door met uw kind.
• Wanneer kinderen thuis de situatie naspelen is dat heel normaal.

Kinderen in de leeftijd 4-12 jaar uitklapper, klik om te openen

Kinderen tussen de 4 en 12 jaar zijn in grote ontwikkeling. Op deze leeftijd begrijpt uw kind steeds meer over verdriet en verlies en ontdekken ze dat dingen definitief kunnen zijn.

Voorbereiding op bezoek

• Vertel uw kind wat hij/zij te zien krijgt op de IC zodat dit herkenbaar is wanneer uw kind op bezoek komt. Denk hierbij aan het buisje in de mond, de piepjes van de apparaten en het zien van allerlei kabeltjes.
• Op de IC is een koffertje aanwezig met spullen die op de IC gebruikt worden. Verpleegkundigen kunnen dit tijdens een eerste bezoek, voorafgaand aan het betreden van de kamer, laten zien aan uw kind.
• Bij 4 tot 12 jarigen is het belangrijk dat de informatie wordt gedoseerd, als een kind meer wil weten dan komt het meestal op dat moment of later zelf met vragen.
• Wees eerlijk, kort en duidelijk naar uw kind toe. Kinderen hebben het recht om te weten wat er aan de hand is. Zij gaan fantaseren wanneer er geen uitleg wordt gegeven.
• Vraag uw kind iets van thuis mee te nemen waar hij/zij zich veilig bij voelt zoals een knuffel, een spelletje of een boekje.
• Laat uw kind eventueel iets moois knutselen om mee te nemen.

Na het bezoek

• Afscheid nemen mag, maar hoeft niet! Wanneer uw kind gedwongen wordt om afscheid te nemen kan dit een naar gevoel achterlaten.
• Probeer met uw kind te bespreken hoe hij zich voelt na het bezoek.
• De spanningsboog van uw kind is bepalend voor de duur van het bezoek. Kinderen kunnen dit goed zelf aangeven.
• Wanneer kinderen thuis de situatie naspelen is dat heel normaal.

Kinderen in de leeftijd 12-18 jaar uitklapper, klik om te openen

Jongeren van deze leeftijd beseffen goed dat bij het leven ook ziek zijn en verlies horen. Ze gaan er niet van uit dat dit ook bij hun ouders kan gebeuren. Zij willen hier vaak niet over praten. Jongeren nemen vaak afstand en leven liever blij en zorgeloos net als hun vrienden. Probeer na te gaan of uw kind de situatie goed begrijpt of vragen heeft maar deze niet durft te stellen uit onzekerheid.

Voorbereiding op bezoek

• Vertel eerlijk hoe de situatie is. Jongeren zijn oud genoeg om te begrijpen dat er iets aan de hand is en willen eerlijk geïnformeerd worden.
• Informeer ze volledig, houd geen informatie achter.
• Vertel uw kind wat hij/zij te zien krijgt op de IC. Bijvoorbeeld een beademingsmachine, een infuuspomp en een monitor.
• Op de IC is een koffertje aanwezig met spullen die op de IC gebruikt worden. Verpleegkundigen kunnen dit tijdens een eerste bezoek, voorafgaand aan het betreden van de kamer, laten zien aan uw kind.
• Betrek uw kind bij keuzes die gemaakt moeten worden. Geef hen hierin een eigen aandeel.
• Laat iets herkenbaars van thuis mee nemen om de kamer op te vrolijken.

Na het bezoek

• Jongeren kunnen hun verdriet soms moeilijk uiten en een houding afgeven alsof er niets aan de hand is. Hierdoor kan het lijken alsof zij geen verdriet ervaren of het allemaal onder controle hebben. Dit hoeft echter niet zo te zijn. Geef uw kind thuis de ruimte om zijn emoties een plek te geven maar blijf wel met elkaar in gesprek.
• Op deze leeftijd kunnen kinderen zich erg afsluiten, stimuleer daarom thuis om na te praten over het bezoek.

Tips

• Wanneer uw kind zich voor langere tijd in zichzelf keert en van school verzuimt, praat dan met een vertrouwenspersoon of met de huisarts. Er kan zonodig professionele hulp ingeschakeld worden.
• Wanneer uw kind een kinderziekte onder de leden heeft overleg dan met de verpleegkundige over het op bezoek komen. 

Ondersteunende boekjes voor een bezoek op de IC

• Waarom brandt hier altijd licht? Auteur P. Simons.
• Als papa slaapt hoe kan hij dan eten? Auteur Nathalie Zwaard.

Wilt u meer informatie om de impact van een IC-opname te beperken? Kijk op www.icconnect.nl

Contact uitklapper, klik om te openen