HARMONY-studie
eierstokkanker te voorkomen het verwijderen van de eierstokken en de eileiders.
HARMONY is een onderzoek naar de lange-termijn-gezondheidseffecten bij vrouwen die op jonge leeftijd operatief hun eierstokken hebben laten verwijderen in het kader van een verhoogd risico op eierstokkanker.
Informatie over de HARMONY-studie uitklapper, klik om te openen
Titel van het onderzoek
Gezondheid na een vroege overgang veroorzaakt door het verwijderen van de eierstokken
Officiële Nederlandse titel
lange termijn gezondheidseffecten van de preventieve bilaterale salpingo-oophorectomie bij vrouwen met een familair verhoogd risico op ovariumcarcinoom
Officiële Engelse titel
HARMONY studie (Health After eaRly Menopause due to Oophorectomy)
Waarom doen we de HARMONY-studie?
Voor vrouwen met een verhoogd risico op eierstokkanker is de enige effectieve manier om eierstokkanker te voorkomen het verwijderen van de eierstokken en de eileiders. In Nederland (en in de rest van de wereld) wordt deze ingreep aangeraden voor vrouwen met een (familiair) verhoogd risico op eierstokkanker op 35-45 jarige leeftijd. Deze operatie is een ingrijpende gebeurtenis, niet alleen emotioneel maar ook lichamelijk. De eierstokken produceren hormonen. Door het verwijderen van de eierstokken wordt de vrouw per direct in de overgang gebracht.
Er is eerder onderzoek naar de overgang en de gevolgen gedaan. Hierdoor weten wij dat vrouwen na de overgang meer risico hebben op hart- en vaatziekten, botontkalking, vaginale droogheid (met als mogelijk gevolg pijn bij het vrijen of een branderig gevoel), urine-incontinentie en mogelijk meer geheugenstoornissen.
Als gevolg van al deze lichamelijke en geestelijke veranderingen kan de kwaliteit van leven verminderen. Echter, veel van dit onderzoek is gedaan bij vrouwen die op natuurlijke wijze op jonge leeftijd in de overgang kwamen.Wij weten niet of deze mogelijke gevolgen ook gelden voor vrouwen die door een operatie op jonge leeftijd in de overgang gebracht zijn.
Met dit onderzoek willen wij uitzoeken of, en in welke mate, deze problemen optreden bij vrouwen die op jonge leeftijd operatief hun eierstokken hebben laten verwijderen in het kader van een verhoogd risico op eierstokkanker.
Doel van het onderzoek
Doel van het onderzoek is om de mogelijk nadelige gevolgen van het preventief verwijderen van de eierstokken (PBSO) vóórdat de natuurlijke overgang optreedt in kaart te brengen. Hierbij is speciale aandacht voor de effecten op het hart- en de bloedvaten, de botgezondheid en het geheugen en concentratie. Ook zullen wij kijken naar de invloed op de kwaliteit van leven en risicofactoren voor hart- en vaatziekten
Door het onderzoeken van deze (mogelijke) lange termijn effecten van de PBSO kunnen in de toekomst vrouwen hierover voorgelicht worden en kan er indien nodig een preventie- en/of screeningsprogramma opgezet worden.
Deelnemen aan het onderzoek uitklapper, klik om te openen
Wat houdt deelnemen aan het onderzoek in?
Om goed te kunnen onderzoeken wat de mogelijke effecten van de vervroegde overgang zijn, vragen wij deelneemsters om een (online) vragenlijst in te vullen, deze gaat over de algemene gezondheid maar zal ook ingaan op risicofactoren voor hart- en vaatziekten, verminderde botdichtheid en kwaliteit van leven. Invullen van de vragenlijst duurt ongeveer een uur.
Verder vragen wij de deelneemsters een bezoek aan een deelnemend ziekenhuis te maken waarbij er bloed zal worden afgenomen, de bloeddruk, hartslag, lengte, gewicht en vaatstijfheid zullen gemeten worden. Ook zal er dan een CT-scan van het hart gemaakt worden om te bepalen hoeveel verkalking van de kransslagaderen er is en zal er een DXA-scan gemaakt worden voor het bepalen van de broosheid van het bot. Deze testen nemen bij elkaar ongeveer drie uur in beslag. Wij proberen deze testen op 1 dagdeel te plannen.
Als laatste vragen wij de deelneemsters om (thuis) een online geheugen- en concentratietest te doen. Deze duurt ongeveer 40 minuten.
Aan de testen in het kader van dit onderzoek zijn geen kosten verbonden. De onderzoeken worden niet gedeclareerd bij uw verzekering en hebben geen invloed op het eigen risico. Voor deelname aan deze studie ontvangt de deelneemster geen vergoeding. Wel krijgen zij een vergoeding voor de extra reiskosten/parkeerkosten.
Wie kan deelnemen aan het onderzoek?
Operatie voor het 45e jaar
Vrouwen uit families met erfelijke borst- en eierstokkanker, die minimaal 10 jaar geleden, voor hun 45e jaar hun eierstokken hebben laten verwijderen. Zij moeten in staat zijn om naar het ziekenhuis te komen voor diverse onderzoeken, mogen geen uitzaaiingen hebben, voldoende Nederlands beheersen en niet vóór het verwijderen van de eierstokken in de overgang gekomen zijn.
Geen operatie, of operatie na het 55e jaar
De andere groep vrouwen bestaat ook uit vrouwen uit families met een erfelijke aanleg voor eierstokkanker of borstkanker maar die hun eierstokken niet, of na hun 55e jaar hebben laten verwijderen. Ook deze vrouwen moeten in staat zijn om naar het ziekenhuis te komen voor diverse onderzoeken, mogen geen uitzaaiingen hebben, voldoende Nederlands beheersen en niet vóór het verwijderen van de eierstokken in de overgang gekomen zijn.
We zijn de onderzoekers? uitklapper, klik om te openen
Onderzoeksteam
Het onderzoeksteam bestaat uit een multidisciplinair team uit alle academische centra in Nederland plus het NKI.
Uitvoerend onderzoeker NKI
- Lara Terra, arts-onderzoeker
Hoofdonderzoeker UMC Utrecht
Onderzoekers UMC Utrecht
Meer informatie uitklapper, klik om te openen
Door wie is het onderzoek gefinancierd? uitklapper, klik om te openen
Het onderzoek is goedgekeurd en wordt gefinancierd door het KWF, mede mogelijk gemaakt door de Maarten van de Weijden Foundation.
Contact uitklapper, klik om te openen
Vrouwen die kunnen deelnemen aan dit onderzoek zullen worden uitgenodigd door hun behandelend gynaecoloog of klinisch geneticus. Heeft u vragen over het onderzoek dan kunt u contact opnemen met Lara Terra, arts-onderzoeker
Betrokkenheid patiëntpartners uitklapper, klik om te openen
Deze teksten zijn tot stand gekomen in samenwerking met het HEBON patiëntenpanel.
Dankwoord uitklapper, klik om te openen
Wij danken alle deelnemers aan het onderzoek hartelijk! Alleen hierdoor is het mogelijk voor ons om dit soort onderzoek uit te voeren en we hopen hiermee uiteindelijk de zorg voor patiënten te kunnen verbeteren.