Angina pectoris

Angina Pectoris (hartkramp) is de pijn die u krijgt als een deel van de hartspier minder zuurstof krijgt dan nodig is. Dit zuurstofgebrek ontstaat meestal door een vernauwing van de kransslagaders van het hart.

Er zijn twee vormen van angina pectoris, namelijk stabiele en instabiele angina pectoris:

Stabiele angina pectoris

Bij een of meer van de volgende drie kenmerken, spreken we van stabiele angina pectoris:

• klachten aan de borst, kaken, schouders, armen of rug die min of meer hetzelfde blijven;
• klachten veroorzaakt door inspanning, overgang van warmte naar koude, na een maaltijd of bij emoties;
• de klachten verminderen of verdwijnen na het stoppen van de inspanning of na het innemen van een ‘tabletje onder de tong' (nitroglycerinetabletje) of nitrospray onder de tong.

Instabiele angina pectoris/ dreigend hartinfarct

Bij instabiele angina pectoris zijn de symptomen minder voorspelbaar. Uw klachten ontstaan zonder directe aanleiding of nemen in korte tijd (een aantal dagen of zelfs uren) toe. De aanvallen treden ook op in rust en duren vaak langer dan twintig minuten. Medicijnen, zoals nitrospray of een ‘tabletje onder de tong’, helpen vaak niet om de pijnklachten te verminderen.

Dit is een ernstige situatie waarbij snel gehandeld moet worden omdat er een hartinfarct kan ontstaan. Bel in deze situatie meteen 112.

Angina pectoris

Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een video over dit onderwerp te bekijken. Of bekijk de video via:

Symptomen uitklapper, klik om te openen

De meest voorkomende verschijnselen zijn:

• drukkend gevoel op uw borst (alsof er een zware steen op ligt);
• beklemmend, samensnoerend riemgevoel om de borst;
• onaangenaam zeurend of brandend gevoel;
• benauwend gevoel op de borst.

De pijn is vaak midden op de borst achter het borstbeen met uitstraling naar linkerarm of linkerkaak. Soms vindt er uitstraling plaats naar de rechterarm of beide armen, vingers, hals, kaken, schouders, rug of maagkuil.

Naast de pijn kunt u ook last hebben van:

• een zwaar gevoel in armen, schouders of handen;
• misselijkheid;
• duizeligheid;
• benauwdheid;
• zweten.

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

Kransslagaders voorzien het hart van bloed en liggen als een krans om het hart heen.  Vernauwingen zijn het gevolg van slagaderverkalking (atherosclerose), waarbij de binnenkant van de bloedvaten langzaam dichtslibt.

De kans op angina pectoris is verhoogd bij:

• een hoge bloeddruk;
• een hoog cholesterolgehalte;
• suikerziekte (diabetes mellitus);
• als hart- en vaatziekten in de familie voorkomen;
• roken;
• gebrek aan beweging;
• vet eten;
• overgewicht;
• stress.

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Om de diagnose angina pectoris te kunnen stellen, doet de arts (na lichamelijk onderzoek) een aantal onderzoeken bij u:

• bloedonderzoek;
• een hartfilmpje (ecg).

Is er na deze onderzoeken nog onduidelijkheid, dan volgt (indien dit mogelijk is) een inspanningstest. Tijdens deze test leggen we vast hoe uw hartfilmpje verandert bij stevig doorstappen op een loopband of fietsen op een hometrainer. Ziet de arts afwijkingen op het hartfilmpje dan kan hij verder onderzoek doen. Bijvoorbeeld:

• een echo van het hart;
• een ct-scan van het hart;
• een MRI-scan van het hart;
• isotopenonderzoek.

Als dit onvoldoende informatie oplevert kan de arts een hartkatheterisatie uitvoeren om de kransslagaderen in beeld te brengen. Een vernauwing in een kransslagader kan angina pectoris veroorzaken.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Bij de behandeling doen we er alles aan om de zuurstofbehoefte van het hart te verlagen en het zuurstofaanbod te vergroten. Dit kan met medicijnen. Enkele voorbeelden zijn:

• Nitraten
  Nitraten verwijden de kransslagaderen zodat de hartspier meer bloed en zuurstof krijgt en de pijn afneemt. Nitraten verlagen ook de zuurstofbehoefte van het hart.
• Bètablokkers
  Bètablokkers vertragen de hartslag en verlagen de bloeddruk zodat de zuurstofbehoefte van het hart afneemt.
• Calciumantagonisten
  Calciumantagonisten verwijden de kransslagaders en verlagen de zuurstofbehoefte van het hart.
• Antistollingsmedicijnen
  Antistollingsmedicijnen verkleinen de kans dat het vat dicht stolt en afgesloten raakt (hartinfarct).

Als de vernauwing ernstig is probeert de arts de kransslagader te verwijden door middel van een dotterbehandeling.  Soms is dat niet mogelijk en biedt een omleidingsoperatie uitkomst.

Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen

Het UMC Utrecht is hét Hart- en vaatcentrum van midden-Nederland. Ons doel: minder hart- en vaatziekten. Hieraan werken we elke dag tijdens de patiëntenzorg, door wetenschappelijk onderzoek en door onderwijs.

Uw zorg in het Hart- en vaatcentrum: hier klopt alles voor u!

Het Hart- en vaatcentrum behandelt hart- en vaatpatiënten uit Utrecht en omstreken die zijn doorgestuurd door de huisarts (tweedelijnszorg), maar behandelt daarnaast patiënten uit heel Nederland met een complexe aandoening (derdelijnszorg). Daarnaast is het UMC Utrecht voor een aantal behandelingen ook een internationaal referentiecentrum (vierdelijnszorg).

Wat kunt u zelf doen

Oorzaken en risico's

Verschillende oorzaken spelen een rol bij het ontstaan van hart- en vaatziekten. Aan sommige oorzaken kunt u niets doen, bijvoorbeeld als hart- en vaatziekten voorkomen in uw familie. Andere risico’s, zoals roken, ongezond eten, weinig bewegen of te veel stress kunt u wel beïnvloeden.

Door gezond te leven kunt u:

• het risico op nieuwe hartproblemen verlagen en slagaderverkalking remmen;
• uw lichaam in een betere conditie krijgen;
• de nadelige gevolgen van overgewicht of ondergewicht uit de weg helpen.

Begeleiding

Veranderen van ongezonde leefgewoonten is niet gemakkelijk. Veel mensen hebben hierbij hulp nodig. Als u in het UMC Utrecht onder behandeling bent bij de cardioloog, dan kunt u de training 'gezond leven' volgen.

Tips om gezond te leven

Veranderen van ongezonde gedragingen is vaak moeilijk. Tips die u kunnen helpen:

• houd bij in welke situaties uw ongezonde gewoonte zich vooral voordoet;
• maak een afspraak hoe u de ongezonde gewoonte wilt aanpakken, bijvoorbeeld door meer naar buiten te gaan, afleiding te zoeken of een training te volgen om de ongezonde leefgewoonte aan te pakken;
• maak een actieplan in kleine stappen. Probeer bijvoorbeeld elke dag een kwartier te fietsen of te wandelen;
• beloon uzelf als een stap in uw actieplan is gelukt;
• houd rekening met terugval; alle begin is moeilijk en de volhouder wint!

Relevante links

Er zijn verschillende websites met informatie over hart- en vaatziekten. Wij raden u de volgende websites aan:

• Hartstichting
• Harteraad

Polikliniek Cardiologie (polikliniek)

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Polikliniek Cardiologie (polikliniek)
• Polikliniek Hartfunctie afdeling
• Verpleegafdeling Cardiologie (verpleegafdeling B4 west)
• Verpleegafdeling Hartbewaking (CCU)
• Verpleegafdeling Hartkatheterisatiekamer
• Specialisme Cardiologie
• Centrum Hart- en vaatcentrum

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

Bereikbaar van 8.00 tot 17.00 uur.

De afdeling is bereikbaar op werkdagen van 08.00 - 17.00 uur.