Bewegen is goed, zelfs als je in het ziekenhuis bent opgenomen. In beweging blijven tijdens de opname houdt de conditie op niveau en spieren sterker. “Hierdoor raakt een patiënt minder afhankelijk van de zorg van anderen, is de kans op complicaties kleiner en kan een patiënt sneller weer naar huis,” vertelt Karin Valkenet, Fysiotherapiewetenschapper. Niet voor niets stimuleert het UMC Utrecht een actief herstel bij patiënten. Een beweegplan op maat heeft op verpleegafdelingen ervoor gezorgd dat patiënten overdag 5-15% van de tijd minder in bed liggen.
Ondanks dat iedereen het belang ziet van bewegen, brengen patiënten in het ziekenhuis gemiddeld 90% van de dag op hun kamer door, waarvan 55% van de tijd in bed. Zonder dat daar een medische noodzaak voor is.
Karin Valkenet, tevens voorzitter van de Landelijke Expertgroep Beweegziekenhuizen: “Dat moet anders! Onderzoeken laten zien dat de patiënten die met een betere conditie het ziekenhuis in komen minder complicaties hebben en sneller weer op hun oude niveau zijn. Voor patiënten die meer bewegen tijdens hun opname geldt hetzelfde. Daarom kiezen we in het UMC Utrecht voor een actief herstel.”
Beweegplan
Bij actieve patiënten verminderen de spierkracht en het uithoudingsvermogen niet. Bovendien herstellen ze sneller van hun operatie. Ook voelen patiënten zich comfortabeler bij meer bewegen en ervaren ze minder stress.
Het projectteam ‘UMC in Beweging’ dat zich hard maakt voor meer actieve patiënten, realiseerde sinds 2016 meerdere aanpassingen in het ziekenhuis. Zo werd geëxperimenteerd met een beweegplan. Een plan op maat voor één hele afdeling. Samen met de projectgroep werd gekeken naar de mogelijkheden van de patiënten. Wat is er hier mogelijk qua voorlichting? Hoe beweegvriendelijk is de afdeling en waar zijn aanpassingen nodig? Welke technologieën zijn nodig? Maar ook, welke hulp kunnen we van derden inschakelen?
Als eerste werd zo’n beweegplan gemaakt op de afdeling Geriatrie. “Daar werd met een team van verpleegkundigen, fysiotherapeuten, artsen en een teamleider een plan opgesteld en stapsgewijs toegepast. Hierna bleek dat de patiënten op de afdeling Geriatrie 15% van de tijd minder op bed doorbrachten. Ze hadden meer contact met andere patiënten en kwamen vaker van de kamer af. Een enorme winst!”
Het plan is inmiddels onderdeel van de zorg op vier nieuwe afdelingen: Cardiologie, Cardiochirurgie, Hematologie en Medische Oncologie. “En ook daar zijn de resultaten goed! Patiënten liggen overdag 5-10% minder in bed. Dit komt neer op 20 tot 30 minuten minder bedrust per dag,” aldus Lotte van Delft en Petra Bor, junior onderzoekers op dit project.
Bewegen als nieuwe maat in de zorg
Naast het beweegplan, ontwikkelde het team een
waar alle beweegopties in en rond het ziekenhuis te vinden zijn. Karin: “Zo zijn er iedere dag andere filmpjes te zien op interactieve looproutes op de verpleegafdelingen, kunnen patiënten gebruik maken van korte work-out video’s of deelnemen aan de wekelijks georganiseerde en begeleide kunstwandelingen op verpleegafdelingen. Van alles om beweging te stimuleren.”
Nieuwe ontwikkelingen zijn er ook. Zo moet een beweegsensor er op termijn in het hele ziekenhuis voor zorgen dat actieve beweegminuten van patiënten automatisch in het EPD-systeem worden geregistreerd, een nieuwe maat in de zorg. En zijn er gesprekken met een architectenbureau om de omgeving van verpleegafdelingen aan te passen. “Het bed moet niet meer centraal staan. Geen pyjama en sloffen meer tijdens een opname, maar een joggingbroek en gympen!”
Meer weten over bewegen in en rondom het UMC Utrecht? Klik hier.
