In de rubriek Feit of Fabel onderzoeken we een aanname uit het dagelijks leven op het gebied van zorg of gezondheid. Deze keer: je kunt het geslacht van je baby zelf beïnvloeden.

Als je een kind wilt, denk je vast na over het geslacht van dat kind. Je wilt misschien graag een groot, gemengd gezin, of juist specifiek een jongen of een meisje. Als je meerdere zoons hebt, zou je het misschien wel leuk vinden ook een dochter te krijgen. Er zijn allerlei tips op internet te vinden over hoe je ervoor zorgt dat jouw baby dan een meisje wordt. Maar werken die echt?

De tips die je online kunt vinden, gaan over van alles, zoals je voeding, je slaaphouding en het moment waarop je het kind verwekt. Zo zou een vrouw die zwanger wil worden van een jongetje veel zout binnen moeten krijgen, extra veel (rood) vlees eten en in de avond seks moeten hebben. Om een meisje te krijgen zou je juist overdag seks moeten hebben, zout moeten schrappen, caloriearm eten en veel fruit en melk binnenkrijgen.

X en Y

“Het geslacht van de baby ligt al vast vanaf het moment van de bevruchting” vertelt klinisch geneticus Klaske Lichtenbelt. “Het hangt af van welke mannelijke zaadcel de vrouwelijke eicel bevrucht. De zaadcel bevat een X-chromosoom of een Y-chromosoom. Dat chromosoom bepaalt het geslacht van het kind. De vrouw kan in de eicel alleen een X-chromosoom kwijt, omdat vrouwen alleen maar X-chromosomen hebben. Afhankelijk van welke zaadcel de eicel bevrucht, wordt het dus een jongen (XY) of een meisje (XX).”

Zaadcellen met een Y-chromosoom zwemmen harder dan zaadcellen met een X-chromosoom. Maar ze sterven ook sneller. Gebaseerd daarop bestaat de aanname dat seks vlak vóór de eisprong zaadcellen met een X-chromosoom meer kans moeten hebben omdat ze langer moeten blijven leven. Net ná de eisprong zouden juist de zaadcellen die een jongetje voortbrengen meer kans moeten hebben omdat ze sneller zijn.

Muntje opgooien

Maar werkt het echt om je voeding of het moment waarop je seks hebt strategisch te kiezen? “Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt van niet” licht Klaske toe. “Uit de grotere studies is niet gebleken dat er een verband is tussen het moment van de conceptie, en het geslacht van het kind: er raken nog steeds evenveel vrouwen zwanger van een jongetje als van een meisje. Ook je dieet, slaapritme of –houding aanpassen lijkt geen effect te hebben op het geslacht van je baby. De kans dat je zwanger raakt van een jongetje of meisje is vijftig procent, iedere keer weer.”

Hoe komt het dan dat sommige gezinnen zoveel kinderen van hetzelfde geslacht krijgen? Klaske: “Dat kun je vergelijken met het opgooien van een muntje. De kans op kop of munt is altijd vijftig procent, maar dat betekent niet dat je om en om kop en munt gooit. Het kan best voorkomen dat je eerst zes keer kop gooit voordat je een keer munt gooit. Hetzelfde geldt voor zwangerschappen: de kans dat je zwanger raakt van een meisje is voor iedere zwangerschap weer vijftig procent”.

Miskraam

Toch worden er iets meer jongetjes geboren, dan meisjes, namelijk 51 tegen 49 procent. Er gaan dus iets meer zwangerschappen van meisjes verloren tussen de bevruchting en de geboorte. Dat zal meestal een hele vroege miskraam zijn.

Hoewel er genoeg websites zijn waarop je tips kunt vinden over het bepalen van het geslacht van je baby, worden deze niet ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. De stelling ‘je kunt het geslacht van je baby zelf beïnvloeden’ is dus een fabel.

Klaske gaf ook toelichting in een uitzending van RTL Nieuws. Kijk de aflevering hier terug.