IVF

Hebt u een kinderwens en lukt het niet om via de natuurlijke weg zwanger te raken? Via ‘in vitro fertilisatie’ (IVF) is dit misschien toch mogelijk. De bevruchting vindt buiten uw lichaam, in een laboratorium plaats.

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Hormoonbehandeling

Bij een ivf-behandeling willen we graag meerdere eicellen laten rijpen. Dit vergroot de kans op een succesvolle bevruchting. Tijdens deze ‘stimulatieperiode’ gebruikt u verschillende hormonen.

• FSH (follikelstimulerend hormoon): een hormoon dat de rijping van de eicellen stimuleert.  U injecteert dit hormoon gedurende zes tot vijftien dagen bij uzelf. U start hiermee op de afgesproken dag van uw cyclus.
• Daarnaast gebruikt u een ander hormoon, dat voorkomt dat u te snel een eisprong krijgt. U injecteert dit hormoon bij uzelf gedurende ongeveer vijf dagen (korte schema) óf gedurende drie tot vier weken (lange schema). Uw arts bespreekt met u welk schema u gaat volgen.
• Een eenmalige injectie met het hormoon Ovitrelle® (HCG) zorgt voor de laatste rijping van de eicellen.

In ongeveer tien procent van de gevallen leidt een eerste stimulatie niet meteen tot het gewenste aantal uitgerijpte eicellen en staken we de behandeling voor de punctie Hierna starten we een nieuwe behandeling met een aangepaste dosering hormonen.

Echo’s

Met een echo-onderzoek  kijken wij hoeveel eiblaasjes er rijpen en hoe groot ze zijn. U komt tijdens de hormoonbehandeling ongeveer drie tot vier keer naar het ziekenhuis voor een echocontrole. De echocontroles vinden plaats op de polikliniek vruchtbaarheid. Als de eiblaasjes groot genoeg zijn, maken we een afspraak met u voor de punctie.

Uitrijpen eicellen

Het laatste gedeelte van de stimulatiefase bestaat uit het uitrijpen van de eicellen. In deze fase behandelen we u met een eenmalige injectie met Ovitrelle® (HCG). Ongeveer veertig uur na deze injectie is de eisprong. De punctie vindt meestal zesendertig uur na de Ovitrelle® injectie plaats. Het moment van de Ovitrelle® injectie luistert daarom nauw en bepaalt mede het succes van de punctie.

Tips voor het gesprek over de behandeling

Met deze aandachtspuntenlijst kunt u zich voorb...

Lees meer

Tijdens de behandeling uitklapper, klik om te openen

Rijpe eicellen uit uw lichaam halen (punctie)

Na de hormoonbehandeling zijn meerdere eicellen gerijpt. Deze rijpe eicellen halen wij uit uw eierstokken via een vaginale punctie. Op de avond van de punctie start u met (vaginale) progesteroncapsules (Utrogestan®). Utrogestan® is nodig voor het voorbereiden van het baarmoederslijmvlies voor de innesteling van een embryo.

Zaadproductie

Om eicellen te bevruchten zijn zaadcellen van uw partner nodig. Het sperma mag niet te oud zijn, daarom vragen we uw partner om in het ziekenhuis sperma te produceren. In het UMC Utrecht zijn speciaal hiervoor ingerichte kamers, waar uw partner voldoende rust en privacy heeft.
Bij het inleveren van sperma vragen wij uw partner om een legitimatiebewijs te tonen. Zo kunnen wij de naam controleren met de gegevens. Ook de potjes met sperma voorzien we van de naam.
In het laboratorium bewerken we het sperma en maken we het geschikt om bij de eicellen te voegen. Deze bewerking duurt ongeveer een half uur.

De kwaliteit van de zaadcellen kan negatief worden beïnvloed door:

• een te lange onthoudingsperiode (meer dan zeven dagen);
• hoge koorts of griep;
• saunabezoek en hete baden.

Laboratoriumbevruchting

In het laboratorium bevruchten we de eicellen met de zaadcellen. De beweeglijke zaadcellen scheidt de laborant van de onbeweeglijke of afwijkende zaadcellen. Na de bevruchting vinden de eerste celdelingen plaats. Er ontstaan 2-, 4- en 8-cellen. Vervolgens vervagen de omlijningen van de cellen: het embryo wordt compact. Dit ‘compactiestadium’ geeft aan dat de eerste verschillen tussen cellen aan het ontstaan zijn. Wij plaatsen de embryo’s terug tussen het 6-cellige en het compacte stadium. De laboratoriumfase duurt drie tot vier dagen. Onder de microscoop controleren we allereerst of er eicellen bevrucht zijn. Daarna kijken we of er zich een of meer embryo’s ontwikkelen uit de bevruchte eicellen.

Embryoselectie

In het laboratorium zoeken we het meest geschikte embryo uit voor terugplaatsing in de baarmoeder.
Niet alle embryo’s laten een normaal ontwikkelingspatroon zien. Soms stopt de ontwikkeling.
Twee laboranten beoordelen de kwaliteit van de embryo’s. Alleen embryo’s die een normale ontwikkeling laten zien, komen in aanmerking voor terugplaatsing. Zijn er goede embryo’s over, dan kunnen we deze eventueel invriezen om later terug te plaatsen.

Terugplaatsing van het embryo

Het embryo van de beste kwaliteit plaatsen wij terug in uw baarmoeder. Afhankelijk van uw leeftijd en het aantal ivf-behandelingen dat u al hebt ondergaan, worden er soms twee embryo’s teruggeplaatst.
De terugplaatsing is meestal op de derde dag na de punctie. De terugplaatsing is niet pijnlijk. Bij deze behandeling wordt altijd zorgvuldig uw identiteit gecontroleerd, om een persoonsverwisseling te voorkomen. Voordat wij de embryo’s opzuigen, controleren twee medewerkers bovendien de namen op uw dossier en op het embryoschaaltje.

U ligt tijdens deze behandeling in een gynaecologische stoel. Met een speculum (eendenbek) brengt de arts de baarmoedermond in beeld. Een laboratoriummedewerker zuigt het embryo op in een dun flexibel slangetje (katheter). De arts schuift de katheter via de baarmoederhals de baarmoeder in. Meestal gaat dit makkelijk, soms vergt het wat meer tijd om de baarmoeder binnen te komen. Vanuit de katheter komt het embryo in de baarmoeder terecht. Om er zeker van te zijn dat het embryo in de baarmoeder zit en niet in de katheter, controleert de laboratoriummedewerker onder de microscoop of de katheter leeg is.

Ingevroren embryo’s terugplaatsen

Meer informatie

‘In vitro fertilisatie’ betekent ‘bevruchting buiten het lichaam’. Het is een vruchtbaarheidsbehandeling voor vrouwen die niet op de natuurlijke manier zwanger kunnen worden. Tijdens deze behandeling proberen wij met behulp van hormonen meerdere eicellen te laten rijpen. Via een punctie halen wij de rijpe eicellen uit uw lichaam. In het laboratorium brengen wij vervolgens het sperma van uw partner bij de eicellen. Na een succesvolle bevruchting plaatsen wij het embryo terug in uw baarmoeder. Hierna ontstaat er hopelijk een zwangerschap. Dat lukt niet altijd: de kans op het ontstaan van een zwangerschap is ongeveer 25 procent per behandeling.

Voorbereidend gesprek met uw behandelend arts

Tijdens dit gesprek komen onder andere de volgende punten aan bod:

• informatie over de behandeling;
• het tijdstip waarop u start met de behandeling;
• het behandelschema;
• medicijnen en recepten;
• aanvullend bloedonderzoek;
• behandelovereenkomsten;
• opdracht tot ivf;
• hoeveel embryo’s teruggeplaatst worden;
• het eventueel invriezen van overgebleven embryo’s.

Prikinstructie / Injection instructions

Tijdens de ivf-behandeling geeft u zichzelf injecties met hormonen. 
Er zijn verschillende instructievideo’s beschikbaar.  

During ivf treatment, you give yourself injections of hormones. Instructional videos are available in several languages.  

Prikinstructie / Injection instructions

Voorlichtingsavonden

Voordat u een IVF- of ICSI-behandeling start, nodigen wij u uit om een voorlichtingsavond bij te wonen. In verband met onze maatregelen om het risico van verspreiding van het coronavirus (COVID-19) te minimaliseren, organiseren wij digitale chats-sessie over IVF/ICSI .

Meer informatie over de voorlichtingsavonden

Na de behandeling uitklapper, klik om te openen

Periode van afwachten

Na de terugplaatsing van het embryo zit er niets anders op dan afwachten of de behandeling geslaagd is of niet. Veel mensen ervaren deze periode van afwachten als spannend.

U gaat door met de Utrogestan® tot achttien dagen na de punctie.

Bent u zwanger?

Achttien dagen na de punctie kunt u een zwangerschapstest doen. Voor die tijd heeft een zwangerschapstest geen zin. Zo lang u Utrogestan® gebruikt kan de menstruatie wegblijven zonder dat er sprake is van een zwangerschap. Als u zwanger bent, maken wij u een afspraak met u voor de eerste zwangerschapsecho. Deze afspraak maken we meestal rond de zevende week van de zwangerschap.

Niet zwanger?

Ook als de behandeling niet gelukt is, gaat u door met het gebruik van de Utrogestan® en gaat u hoogstwaarschijnlijk niet menstrueren. Daarom is het belangrijk om achttien dagen na de punctie een zwangerschapstest te doen en het resultaat aan ons door te geven. 

Na een mislukte ivf-behandeling maakt u een afspraak voor een nagesprek met één van onze artsen. Daar bespreken wij het verloop van uw behandeling en maken we eventueel afspraken voor een vervolgbehandeling.

Leefregels

• Bewegen is geen probleem
  U kunt na de terugplaatsing normaal bewegen. Het embryo zit als het ware tussen de slijmvliezen van de baarmoeder ‘geplakt’ en kan er niet zomaar uitvallen. U hoeft niet bang te zijn dat u het embryo kwijtraakt.
• Niet roken
  Het is niet verstandig voor of na de terugplaatsing te roken. Roken vermindert de kans op een zwangerschap. Het beste is te stoppen vóór u een behandeling begint. Is dat nog niet gelukt, dan is het zeker de moeite waard om alsnog te stoppen.

Oorzaken van een mislukte ivf-behandeling

Een ivf-behandeling is niet altijd succesvol. Per behandeling is de kans op een zwangerschap ongeveer vijfentwintig procent.

De belangrijkste oorzaak van het mislukken van de behandeling is het niet innestelen van het teruggeplaatste embryo. Het is niet precies bekend welke factoren een rol spelen bij het innestelen van een embryo en waarom de ene vrouw wel zwanger wordt na ivf.

Bij ongeveer tien procent van de ivf-behandelingen kunnen we geen embryo terugplaatsen,  omdat de bevruchting van de eicellen niet gelukt is of omdat de embryo’s zich onvoldoende ontwikkeld hebben. Een enkele keer kan de vloeistof in het schaaltje  waarin de embryo’s zitten (een kweek) besmet raken met bacteriën of schimmels. Embryo’s uit besmette kweken plaatsen we niet terug en bij een volgende behandeling kunnen wij u medicijnen voorschrijven die besmetting voorkomen.

Het mislukken van een ivf-behandeling is een grote teleurstelling. Uw arts kan u meer vertellen over het beloop van uw mislukte ivf-behandeling en bespreekt zo nodig andere behandelmogelijkheden met u.

Complicaties

Bij een ivf-behandeling kunnen bijwerkingen en complicaties optreden. Volg de link voor meer informatie

Mogelijke bijwerkingen en complicaties

Wachttijden uitklapper, klik om te openen

Meer weten uitklapper, klik om te openen

In het geval dat u of uw kind deze behandeling ondergaat, kunt u onder ‘Afspraken’ in het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht praktische informatie over de afspraak vinden.

Naar Mijn UMC Utrecht

Wat hoort er bij deze behandeling

• Polikliniek Voortplantingsgeneeskunde

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

Het maken van afspraken kan op werkdagen van 08.00 - 16.00 uur.